حادثه‌ی انفجار بندر رجایی که منجر به کشته و زخمی‌شدن ده‌ها نفر شد، تنها یک فاجعه‌ی صنعتی نیست، بلکه یک رویداد تروماتیک با ابعاد روانی و اجتماعی گسترده برای کارگران، خانواده‌ها و کل جامعه‌ی ایران محسوب می‌شود. این حادثه در امتداد سلسله‌ای از حوادث مشابه نظیر ریزش ساختمان پلاسکو، انفجار کشتی سانچی، سقوط هواپیمای اوکراینی، […]...

سوگ نه‌تنها تجربه‌ای فردی از فقدان، بلکه پدیده‌ای اجتماعی و سیاسی است که ارتباط تنگاتنگی با ساختارهای قدرت، روایت‌سازی و حافظه‌ی جمعی دارد. در جوامع تحت سلطه‌ی دولت‌های اقتدارگرا، مرگ‌های جمعی –به‌ویژه آن‌جا که ناشی از ناتوانی ساختاری، سانسور گسترده یا بحران‌های مدیریتی است— بُعد سیاسی ویژه‌ای به خود می‌گیرند. در این وضعیت، واکنش دولت‌ها […]...

حادثه‌ی دلخراش انفجار در بندر رجایی بندرعباس که در ششم اردیبهشت ۱۴۰۴ رخ داد، به‌عنوان یکی از تلخ‌ترین و پرابعادترین فجایع سال‌های اخیر در حافظه‌ی جمعی مردم ایران ثبت شد. این رویداد مهیب، جان دست‌کم ۷۰ تن را گرفت، بیش از ۱۲۴۰ نفر را مجروح کرد و موجب مفقودی ۶ نفر و سوختگی شدید ۵ […]...

در هفته‌هایی که گذشت، یکی از بنادر اصلی کشور، تبعات سنگینی را متحمل شد. ششم اردیبهشت ۱۴۰۴ انفجار مهیبی در محوطه‌ی کانتینری بندر رجایی بندرعباس رخ داد که بر اساس آخرین خبرها، به جان‌باختن بیش از ۵۰ نفر و مجروح‌شدن بیش از ۱۰۰۰ نفر انجامید. منشا انفجار، کانتینرهای حاوی مواد شیمیایی خطرناک اعلام شد. شدت […]...

انفجار بزرگ بندرعباس مانند دیگر حوادث صنعتی که در ایران بارها رخ داده، این سوال را به‌طور مجدد در افکار عمومی برجسته کرد که چقدر کارگاه‌های صنعتی و محیط‌های کاری در ایران از نظر استانداردهای اچ.اس.ای (HSE) مورد تایید است؟ آیا طبق معیارهای پذیرفته‌شده‌ی جهانی، سلامت جانی و امنیت روانی کارگران و همه‌ی کسانی‌که در […]...

در انفجاری که آسمان بندرعباس را لرزاند، چیزی که فراتر از دود و آتش در سکوت فرورفت، «حقیقت» بود. در نظام‌های بسته، حقیقت پیش از آن‌که به‌گوش مردم برسد، به‌دست سازوکارهای امنیتی و تبلیغاتی قربانی می‌شود. آزادی رسانه، نه‌تنها یک حق بنیادین، بلکه ستون فقرات هر جامعه‌ی سالم و پاسخ‌گو است. در ایران، سانسور و […]...

راستی‌آزمایی، اولین واکنش ناخوداگاه فردی است که با یک رخداد یا خبر مواجه می‌شود. حتی کودکی که تنها بر اساس غریزه و خرده یادگیری‌های غیر قابل اتکا زندگی می‌کند، برای راستی‌آزمایی سراغ والدین خود می‌رود تا صحت یک موضع را مشخص نماید. در دنیای مدرن، رسانه‌ها تا اندازه‌ی زیادی جایگزین والدین کودک می‌شوند تا افراد […]...

آتش‌سوزی در بندرعباس، زخمی بر تن ایران به هر حال منتظری. عموماً منتظر اخبار بد. منتظر این‌که ببینی فلان‌کسک در ینگه‌ دنیا در مورد ایران چه تصمیمی می‌گیرد؟ چند قدم به جنگ نزدیک و یا چند قدم از آن دور می‌شویم؟ به ناگاه صفحات خبررسان دودی می‌شوند: «انفجار در بندرعباس». انتقال خبر شبیه آتش‌سوزی پلاسکو […]...

امروز، آن‌چه در ذهن‌ها باقی می‌ماند، روایت‌هایی است که در جان آدمی نفوذ می‌کند. روایت‌سازی، قصه‌گویی نیست، دیپلماسی عمومی، رسانه، سینما و ادبیات، سنگرهایی هستند برای بقا در نبرد بی‌سلاح اما تاثیرگذار در قرن بیست‌ویکم. حالا و در انفجار اخیر در بندر رجایی و در فقدان عنصر «اعتماد» میان حاکمیت و مردم، شاهد روایت‌سازی‌های مختلف، […]...

فاجعه‌ی انفجار بندر رجایی در ۶ اردیبهشت ۱۴۰۴، با دست‌کم ۷۰ کشته، بیش از ۱۲۰۰ مجروح و خسارات گسترده‌ی زیرساختی، نمونه‌ای بارز از پیامدهای حکمرانی ناشایست در ایران است. این مقاله با بررسی عوامل سیستمی، از جمله ناکارآمدی نظارت، پنهان‌کاری، سرکوب نهادهای مدنی و نبود رسانه‌های مستقل، نشان می‌دهد که چگونه حکمرانی ناشایست جمهوری اسلامی، […]...

در یک دهه‌ی گذشته، ایران شاهد تکرار و تشدید بحران‌هایی بوده که نه‌تنها ماهیت آن‌ها متفاوت و پیچیده‌تر شده، بلکه نحوه‌ی مدیریت آن‌ها نیز، خود به بحرانی مضاعف بدل شده است. از سیلاب‌های مرگبار در لرستان و خوزستان، زلزله‌های مخرب در کرمانشاه و سی‌سخت، فرونشست زمین در اصفهان، آلودگی شدید هوا در تهران و اهواز، […]...

نماینده‌ی بندرعباس در مجلس شورای اسلامی، پس از گذشت ۱۵ روز از انفجار مهیب بندر رجایی گفت: «هنوز هم آتش به‌طور کامل خاموش نشده و فقط خطر آن کاهش یافته است». این نماینده، دانسته یا نادانسته، پرده از فاجعه‌ای برداشت که نشان‌دهنده‌ی دو فاجعه‌ی اسفناک است: بی‌برنامگی و فقدان مدیریت بحران از یک سو و […]...