آزادی اندیشه و مقابله با محدودیت‌های فرهنگی/ مهرداد نقیبی

رویکرد ارتجاعی نفی و تحقیر روشنفکران مستقل تنها به دوران پس از انقلاب و حاکمیت جمهوری اسلامی محدود نمی‌شود، در دوران پیش از انقلاب نیز روشنفکران مستقل مورد تحقیر و تهدید دستگاه حاکمیت وقت بودند. (۱) رویکرد نفی روشنفکری نه تنها از سوی حاکمیت بلکه از سوی بخش قابل توجهی از عامه‌ی مردم ترویج و […]...

ادامه مطلب

چند تأمل کوتاه درباره‌ی بحران‌های کتاب در ایران/ رضا نجفی

کتاب  و کتابخوانی در ایران گرفتار بحران‌هایی مضاعف است زیرا از یک سو، به‌گونه‌ای عام وارث معضل‌های جهانی این پدیده، یعنی کسادی بازار کتاب به سبب ظهور رقبای قدرتمندی مانند سینما و تلویزیون، فضای مجازی و انواع بازی‌های کامپیوتری، رسانه‌های جدید مانند آثار صوتی و غیره است و از سویی دیگر، به‌گونه‌ای خاص گرفتار سانسور، […]...

ادامه مطلب

بازگشت به کتاب، کتاب واقعی!/ سعید برآبادی

پرونده‌ی کتابخوانی جهانیان و خصوصاً ایرانی‌ها با کرونا و قرنطینه‌های طولانی مدت پس از آن، حسابی تغییر کرده است. منتهی برای درک بهتر این تغییر، باید انواع جدید کتابخوانی را در آمارها لحاظ کنیم و بپذیریم تمام محصولات صوتی و تصویری که این روزها حول محور کتاب ساخته و منتشر می‌شوند در آمار کتابخوانی و […]...

ادامه مطلب

نقادانه اندیشیدن/ سید محمد صحفی

همکاران «خط صلح» از اینجانب خواستند نکاتی را درباره‌ی «نقش ادبیات در پرورش تفکر انتقادی» با خوانندگان محترم در میان بگذارم و علاقمندان را به کاوش در این امر ضروری ترغیب کنم که: چگونه دسترسی و پژوهش در ریشه‌های کهن ادبی ما می‌تواند در بسط و گسترش «تفکر انتقادی» موثر افتد و یا این‌که فقدان […]...

ادامه مطلب

اگر «شهر کتاب»، دنیای کتاب شود/ هرمز شریفیان

جایگاه و فرهنگ کتابخوانی در ایران آن‌چنان رفیع و سترگ است که والدین و آموزگاران در مدارس از همان سال‌های نخست آموزش، کتاب را بهترین دوست انسان معرفی و کودکان را تشویق به کتابخوانی می‌کردند و البته کماکان می‌کنند. البته تنها تشویق‌های لفظی برای جا انداختن این فرهنگ پسندیده کافی نیست و سایر مشوق‌ها و […]...

ادامه مطلب

فرهنگ ما و نسبتش با دموکراسی/ مجید شیعه‌علی

شما هم احتمالاً با نگاه‌هایی مواجه شده‌اید که مطرح می‌سازند دموکراسی نیازمند پیش‌نیازهای فرهنگی است و جامعه از لحاظ فرهنگی فاقد این پیش‌نیازها است. برای تبیین این نگاه قیاس‌های متعددی برای تحقیر جامعه‌ی ایرانی با کشورهای توسعه‌یافته مطرح می‌شود. از نوع رانندگی در ترافیک‎‌های سنگین شهری در مقایسه با  شرایط رانندگی در کشورهای اروپای شمالی، […]...

ادامه مطلب

نفس‌های آخر ادبیات در ایران/ کیومرث امیری

بی‌گمان بشر از زمانی که خواندن و نوشتن را آموخت و یاد گرفت و توانست با این پدیده‌ی شگرفِ علمی تجربیات خود را به دیگران و به ویژه به نسل‌های پس از خود انتقال دهد و دستاوردهایش را حفظ نماید، تمدن انسانی را پایه‌ریزی کرد و ادامه داد. بشریت از آن موقع تاکنون که دستاوردهای […]...

ادامه مطلب

عدم پایبندی به قوانین بین‌المللی کپی رایت و تأثیر آن بر نشر کتاب در ایران/ عبدالله بائی لاشکی

ایران که به میراث غنی ادبی و سنت دیرینه‌ی روشنفکری خود شهرت دارد، قرن‌ها به عنوان هسته‌ای پر رونق برای نویسندگان، ناشران و علاقه‌مندان به ادبیات عمل کرده است. در فضایی که شعر، نثر و آثار علمی رونق یافته است، مشارکت‌های ادبی ایران در داخل و خارج از آن تاثیری ماندگار داشته است. با این […]...

ادامه مطلب

برخاستن روایت و هنر خاک شده/ مرتضی هامونیان

داستانی را برای ما می‌گویند و می‌خواهند آن را آن طور که گفته‌اند باور کنیم. سخن، سخن آنی است که غلبه کرده و فرضش هم این است که کسی از پیروز سوال نمی‌کند. خودش روایتش را می‌سازد، تاریخش را تعریف می‌کند و با بازتعریف هرآن‌چه هست، مفاهیم را نیز به سود خود مصادره می‌کند. او […]...

ادامه مطلب

دانشگاه، روشنفکران و وضعیت انقلابی/ فرهاد محرابی

فضای انقلابی ضرورت‌های خود را دارد؛ کاربست‌ها، اقتضائات و ملاحظات نظری و عملی خودش را. در این فضا هرچیز می‌تواند ماهیتی چندوجهی و گاه متناقض بیابد. یکی از تالی‌های فضای انقلابی این روزهای ایران ضرورت بازبینی و باز‌اندیشی در امکانات و چیستی «میدان‌های» متعدد تئوریک و عملی در رادیکال‌ترین شکل خود است. فضای انقلابی کنونی […]...

ادامه مطلب

فمینیسم؛ جنبشی برای مردان؟/ نعیمه دوستدار

از گذشته این بحث در میان فمینیست‌ها -که به دلایل تاریخی عمدتاً زن بوده‌اند-، وجود داشته که، آیا مردان هم می‌توانند فمینیست باشند؟ آیا باید مردان را، که به باور بسیاری از آن‌ها خود عامل استقرار نظام مردسالار و نابرابر مبتنی بر جنسیت بوده‌اند و قرن‌ها بر ساختار جهان تسلط داشته‌اند، به عرصه‌ی مبارزه راه […]...

ادامه مطلب