وقتی از اعدام سخن می‌گوییم، فقط درباره‌ی «پایان یک زندگی» حرف نمی‌زنیم، بلکه درباره‌ی زنجیره‌ای از فقر، بی‌عدالتی و فراموشی سخن می‌گوییم؛ درباره‌ی مسیری می‌گوییم که آرام‌آرام یک «انسان» را به نقطه‌ی بی‌بازگشت می‌کشاند. در لایه‌های زیرین جامعه، آن‌جا که صدای ضعیف‌ترین‌ها کم‌تر شنیده می‌شود، قصه‌هایی جریان دارد که هرگز در سطر اول اخبار نمی‌نشیند؛ […]...

در گفتگوی پیش‌رو، «مرتضی پدریان جونی»، مدرس دانشگاه، دکترای جامعه‌شناسی و مدیرمسئول و صاحب امتیاز هفته‌نامه‌ی تندر، با نگاهی جامعه‌شناختی به یکی از پرمجادله‌ترین ابزارهای مجازات در ایران، یعنی اعدام، می‌پردازد. تحلیل او نشان می‌دهد که کارکرد واقعی اعدام، برخلاف تصور رایج، نه بازدارندگی از جرم، بلکه بیش‌تر نمایش قدرت و ایجاد هراس در جامعه […]...

اعدام، همواره یکی از جنجالی‌ترین و پرچالش‌ترین مباحث در نظام‌های کیفری سراسر جهان بوده است. در ایران نیز این مجازات، به‌ویژه در دهه‌های اخیر، نه‌تنها از منظر حقوقی و شرعی، بلکه از منظر سیاسی، اجتماعی و اخلاقی در زمره‌ی موضوع‌های جدی قرار گرفته و در همین زمینه پرسش‌هایی مطرح شده است که تنها به ذات‌ […]...

مقاله‌ی حاضر منحصراً روی استدلالات برای لغو مجازات اعدام متمرکز است. در این مقاله نشان داده می‌شود که این استدلال‌ها چه نقاط ضعفی دارند و در مقابل یک استدلال جایگزین پیشنهاد داده می‌شود که محکم‌تر از استدلال‌های موجود است. در ابتدا باید چند شبه-استدلال را در مذمت حکم اعدام از بحث کنار بگذاریم. این گفته‌ی […]...

نمی‌دانم از کجا شروع کنم؛ از روزی که وارد بازداشتگاه اطلاعات زاهدان شدم؟ یا از شبی که اولین خبر اعدام رفیق‌هایم را شنیدم؟ بیست‌ویک ماه آن‌جا بودم، در میان دیوارهایی که نه تنها جسم آدم را، بلکه روحش را نیز حبس می‌کردند. جایی که بیش‌تر آدم‌ها نه دزد بودند، نه قاتل؛ سیاسی بودند و عقیدتی […]...

مرگ کسانی‌که ظلم کرده و دستشان به‌خون مردمان آغشته است، آن‌هم بدون این‌که روند عدالت انتقالی در خصوص آن‌ها طی شود، هم موجب تسلای دادخواهان می‌شود و هم فرصت شنیدن حقایق فاجعه را از ایشان می‌گیرد. مرگ «حسینعلی نیری» از این جمله است. نام او در نیم قرن اخیر با عنوان نمادی از خشونت و […]...

ایران یکی از کشورهایی است که هم‌چنان از مجازات اعدام، به‌طور گسترده استفاده می‌کند. این موضوع همواره با اعتراض نهادهای حقوق بشری همراه بوده است. پرسش مهم این است که آیا فشار رسانه‌ها، اعم از رسانه‌های سنتی و بین‌المللی و نیز موج‌آفرینی در شبکه‌های اجتماعی و راه‌اندازی کمپین‌های هشتگی می‌تواند در توقف یا لغو «حکم […]...

مجازات اعدام، به‌عنوان یکی از شدیدترین و غیرقابل بازگشت‌ترین اشکال مجازات، همواره محل مناقشه‌ای جدی در میان اندیشمندان حقوقی، جامعه‌شناسان و فعالان حقوق بشر بوده است. در جمهوری اسلامی ایران، اعدام نه تنها ابزاری قضایی، بلکه ابزاری سیاسی و ایدئولوژیک نیز بوده که در بسیاری از موارد برای سرکوب اعتراضات، حذف مخالفان و ایجاد رعب […]...

سلب حیات همواره به‌عنوان کیفری سخت، دردناک و غیرقابل بازگشت و جبران‌ناپذیر، یکی از ابزارهای حاکمیت‌ها برای اعمال اقتدار و سلطه‌ی خود بر اعضای جامعه به شمار رفته است و هم‌چنان نیز کمابیش به شمار می‌رود. کشته‌شدن انسان‌ها به دست جلاد، به‌واسطه‌ی خشم لحظه‌ای پادشاه، محاکمه‌ی چنددقیقه‌ای زندانیان و اعدام فوری و دسته‌جمعی آن‌ها و […]...

اعدام، یکی از بحث‌برانگیزترین انواع مجازات در نظام‌های کیفری جهان شمرده می‌شود. بعد از پیشرفت جامعه‌ی مدنی در کشورهای مختلف، موضوع احکام اعدام همواره در معرض انتقادهای اخلاقی، حقوقی و سیاسی قرار گرفته است. اما آن‌چه طی سال‌های اخیر، باعث نگرانی مضاعف شده، افزایش محسوس «اعدام‌های سیاسی» است، یعنی مواردی که در آن، افراد نه […]...

مجازات اعدام یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات در حقوق کیفری معاصر است. باوجود‌ این‌که روند جهانی به‌سوی محدودسازی و لغو آن در جریان است، هنوز در برخی کشورها –به‌ویژه در مواردی چون جرایم سنگین—، به کار گرفته می‌شود. در برخی کشورها نیز با رویکرد سیاسی، اعدام نه‌تنها به عنوان ابزاری برای مقابله با جرم، بلکه وسیله‌ای […]...

خرداد ماه ۱۳۹۱، رهبر جمهوری اسلامی در مراسم سالگرد بنیانگذار نظام حاکم بر ایران گفت: «ما رکورد زدیم». واقعیت این است که او درست گفته بود؛ حتی قبل از آن‌زمان، جمهوری اسلامی یکی از رکوردداران اعدام در جهان بوده و هست. علی‌رغم این‌که سال‌ها است مدافعان حقوق بشر ایرانی و جامعه‌ی جهانی برای پایان یافتن […]...