حافظه‌ی جمعی در جوامعی که با بحران‌های سیاسی و ساختارهای سرکوبگر مواجه‌اند، صرفاً به‌منزله‌ی بازخوانی گذشته عمل نمی‌کند، بلکه به عرصه‌ای برای مقاومت فرهنگی، بازتعریف هویت اجتماعی، و مطالبه‌گری حقوق بشری بدل می‌شود. در بستر ایران معاصر، بازنمایی نمادهای ملی –از پرچم و آیین‌های فرهنگی گرفته تا اشعار و موسیقی‌های میهنی— کارکردی دوگانه یافته است: […]...

جنگ دوازده‌روزه‌ی ایران و اسرائیل، تبعاتی عمیق و ماندگار در ایران برجای گذاشت و مسائلی را به صحنه آورد که پرداختن به آن‌ها نه‌تنها ضرورتی انکارناپذیر، بلکه برای درک ژرف‌تر شرایط اجتماعی و سیاسی کشور حیاتی است. این رویداد، هم‌چون آینه‌ای، لایه‌های پنهان نابرابری‌ها، شکاف‌های اجتماعی و چالش‌های ساختاری را آشکار کرد. در گفت‌وگوی پیش […]...

مهاجرت قصه‌ی تازه‌ای نیست؛ روایتی‌ست کهن که در جای‌جای سینه‌ی تاریخ هر قوم –انباشته از حکایت‌های ریز و درشت پیروزی‌ها و شکست‌ها— جا خوش کرده. اما این حکایت برای مردم افغانستان، سرشار از داستان‌های پر غصه است. دردی تاریخی برای همسایه‌ی شرقی که اتفاقاً خویشاوندان تاریخی ما نیز هستند؛ مردمی که تا چندی پیش، در […]...

جنگ دوازده‌روزه تمام شد، اما شرایط جنگی تمام نشده است. سایه‌ی جنگ هم‌چنان بالای سر جامعه‌ی ایران است. تهدید جنگ، موشک‌باران، انفجار، ترور و عملیات سیستم‌های امنیتی اسرائیل در ایران هم‌چنان جدی است. ادامه یافتن وضعیت جنگی، ناتوانی حاکمیت در اقداماتی برای رفع این تهدید و تشدید بحران‌های سیاسی و اقتصادی پیشین شرایطی را ساخته […]...

پس از پایان جنگ دوازده‌روزه، وضعیت ایران به‌ظاهر وارد فازی از ثبات شده است؛ فازی که در گفتار سیاسی از آن به‌عنوان «بازدارندگی متقابل» یا «تنشِ کنترل‌شده» یاد می‌شود، اما در سطح ساختاری، نه‌تنها نشانه‌ای از بازگشت به نظم عادی نیست، بلکه حامل نوعی تداوم‌یافتگی بحران در غیابِ انفجار است. آن‌چه در این‌جا به‌ظاهر صلح […]...

جنگ دوازده‌روزه بین ایران و اسرائیل، یکی از شدیدترین درگیری‌های نظامی منطقه در دهه‌های اخیر و پایان نزدیک به نیم‌قرن رویاپردازی سران جمهوری اسلامی برای محو اسرائیل از پهنه‌ی هستی بود. این درگیری با حملات غافلگیرکننده‌ی اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای، پایگاه‌های نظامی، ترور افسران عالی رتبه‌ی سپاه، ارتش و دانشمندان برنامه‌ی هسته‌ای ایران آغاز شد […]...

بعد از جنگ دوازده‌روزه‌ی ایران و اسرائیل، حکومت ایران که ساختار امنیتی خود را فروپاشیده می‌دید، دست به دستگیری‌های کور و فله‌ای و اخراج بیش از نیم میلیون افغانستانی طی تنها شانزده روز زد. جمهوری اسلامی مدعی بود که اتباع غیرمجاز علیه امنیت ملی و به نفع اسرائیل اقدام می‌کنند. در شرایطی که دستگاه‌های امنیتی […]...

در خردادماه سال جاری، ایران شاهد یکی از کوتاه‌ترین و پرهزینه‌ترین رویارویی‌های نظامی بود که به جنگ‌ دوازده‌روزه موسوم گردید. این جنگ نه‌تنها زیرساخت‌های حیاتی ایران، از‌جمله مراکز حساس هسته‌ای و سامانه‌های پدافندی را هدف قرار داد، بلکه ضعف‌های ریشه‌دار در ساختار دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی را نیز برملا کرد و نشان داد که […]...

پس از جنگ دوازده‌روزه میان ایران و اسرائیل، آتش‌بسی شکننده برقرار شد. اما برخلاف انتظار، به‌جای آغاز بازسازی و کاهش تنش‌ها، ساختار حکم‌رانی جمهوری اسلامی با تشدید فشارهای سیاسی و اقتصادی، بحران‌های موجود را عمیق‌تر کرد. این یادداشت با رویکرد تحلیلی و مبتنی بر شاخص‌های حقوق بشر، به بررسی پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و حقوقی پس […]...

امروزه داشتن سیم‌کارت، یکی از الزامات زندگی در دنیای دیجیتال و مجازی است و هرگونه محروم‌شدن از این حق برای هرکسی می‌تواند یک فاجعه قلمداد شود. اتحادیه‌ی بین‌المللی مخابرات (ITU) در چندین سند رسمی، به اهمیت دسترسی به ابزار ارتباطاتی به‌عنوان یک حق بشری اشاره کرده است، به‌ویژه در اعلامیه‌ی اصول اجلاس جهانی (۱) درباره‌ی […]...

چند‌ روز پیش از آغاز جنگ دوازده‌روزه، موضوع طبقه‌بندی اینترنت سبب شد تا برخی فعالان سیاسی و مدنی با اشاره به وعده‌ی رئیس جمهور در رفع فیلترینگ، چنین تصمیمی را مورد نقد قراردهند. اعمال چنین محدودیت‌هایی بر حقوق شهروندان، در حالی رخ می‌دهد که در ساختار سیاسی-قضایی کشور، قواعد و قوانین متنوعی تدوین و ابلاغ […]...

در دل شب، صدای آژیرها از خواب شهرها عبور می‌کند. آسمان در آتش است، دیوارها می‌لرزند و سکوت خانه‌ها شکاف برمی‌دارد. جنگ، این واژه‌ی بی‌رحم تکرارشونده، دوباره از خواب تاریخ بیدار شده و بر جان انسان‌ها سایه انداخته است. اما در میان ویرانی، در پشت خاکستر، در سکوت پناهگاه‌ها یا روی دیوارهای خیابان‌های نیمه ‌ویران، […]...