ادبیات داستانی از نخستین اعدام تا آخرین کشتار را ثبت کرده است لابد زیاد شنیده‌اید این جمله را؛ این‌که «دیگر کارشان تمام است»؛ از زبان یک راننده‌ی ‌تاکسی، زنی کارمند، کارگری روزمزد یا نوجوانی محصل که با اطمینان وقت تعیین کرده‌اند؛ «آخر ۱۴۰۱ را نمی‌بینند»، «آبان سال بعد»، «به زودی» یا این‌که خود گفته‌اید؛ بی‌اختیار […]...

اگر ما هنر و هنرمندان را بخشی از جامعه بدانیم (و نه انسان‌هایی که در خلائ زیست می‌کنند)، پس می‌توان گفت اعتراض به تمامی اقسام و اشکال، از جمله هنر با تمام وسعت آن از نظریه‌ی کارل مارکس شروع می‌شود؛ در برابر «هنر برای هنر» دوره‌ی بورژوازی که هنر را بدون معنا و پیام می‌خواستند، […]...

جستاری درباره‌ی ترانه‌های انقلابی ایران؛ از خون جوانان وطن تا سرود زن «یک اعلامیه، هر قدر هم خوب باشد، هرگز بیش از یک بار خوانده نمی‌شود؛ اما یک ترانه، با قلب آموخته شده و بارها و بارها تکرار می‌شود.» این‌ها بخشی از سخنان جو هیل است؛ فعال کارگری و سوسیالیست سوئدی که سال ۱۹۱۵ جوخه‌ی […]...

فصل‌های اعتراض و حرکت در میان مردمان همیشه با همراهی هنرمندان و صاحبان ذوق و قریحه روبه‌رو بوده ‌است؛ آنانی که با ابزار هنر، از هرگونه، تلاش کرده‌اند تا حرف مردم را بزنند و ذره‌بین بر مشکلات بگذارند و صدای مردمان باشند. این فصل بار دیگر در ایران فرار رسیده. دو ماه و اندی است […]...

تقابل «سلام فرمانده» و «برای…» شروین حاجی‌پور بیش از چهل سال است که مدارس در ایران تبدیل به زندان شده‌اند و دانش‌آموزان برای آزادی‌هایی که حق مسلشان است، توبیخ می‌شوند. این روزها تصاویر بسیاری از مدارس کشور می‌بینیم که در آن دانش‌آموزان ترانه‌ی «برای…» شروین حاجی‌پور را در مدرسه یا در خیابان‌ها پخش می‌کنند و […]...

اعتراض کلام آخر است که وقتی شکل می بندد، در همه‌ی ارکان زندگی جاری می‌شود. در صدای خیابان، چهره‌ی عابران، تصویرهای تلوزیونی، فیلم‌های شبانه، فهرست کتاب‌های پرفروش، رستوران‌های خلوت، شعارهای از پشت پنجره و البته در هنر. اگر بخواهیم به نقطه‌ی شروع اعتراض و نمود آن در هنر بپردازیم، شاید باید آن‌قدر به عقب برگردیم […]...

آیا می‌توان برای هنرمندان در شرایط حساس سیاسی-‌اجتماعی مسئولیت خاص قائل بود؟ پیش و پس از انقلاب بهمن ۵۷ و مباحثی که پیرامون نقش هنر و ادبیات و مسئولیت آن در جامعه مطرح بود، آن‌چه مورد تایید و پذیرش نیروهای انقلابی و چپ قرار گرفت، هنر متعهد نامیده شد. این دیدگاه حتی مورد قبول و […]...

نبض هنر اعتراضی در ایران می‌تپد خیزش گسترده‌ی مردم ایران و حضور زنان و دختران در صف مقدم این خیزش‌ها خلاقیت‌هایی را که در قلب جامعه‌ی ایران خفته بود، بیدار کرده و هنر اعتراضی و نماد برجسته‌ی آن را امروزه در جای‌جای امواج اخیر مبارزات در سراسر ایران شاهدیم. این فراز باشکوه و تاریخی هنر […]...

...

مهسا امینی، مشهورترین دختر جهان ۱۱ اکتبر روز جهانی دختران بود. سال ۲۰۲۲ دهمین سال شناسایی این روز به عنوان روز جهانی دختران توسط سازمان ملل است. تِم امسال «زمان ما اکنون است‌ــ‌حقوق ما، آینده‌ی ما» (Our time is now–our rights, our future) است. این تم نمادی است از سرسختی و پایداری دختران جهان برای […]...

تاریخ جنبش‌های دانش‌آموزی در ایران از مشروطه تا امروز سه دختر دبستانی با لباس فرم مدرسه دست‌دردست هم مقنعه‌هایشان را تکان می‌دهند و فریاد می‌زنند: «زن، زندگی، آزادی». این تصویر آشنای یک ماه اخیر ایران است؛ تصویری که از مزار مهسا(ژینا) امینی آغاز شد و به خیابان، دانشگاه و مدرسه رسید، اما جدا از سوال‌ها […]...