«سانسور»، کابوس هر هنرمند، نویسنده و فرد صاحب اندیشه‌ای‌ است. این کابوس در حوزه‌ی «ادبیات» و بخشی از تقابل نویسندگان ایرانی با آن، سوژه‌ی این نوشته است. در کشور ما از دیرباز و به ویژه بعد از به قدرت رسیدن حکومت جمهوری اسلامی در ایران امر سانسور و حذف و تحریف آثار هنرمندان و اندیشمندان […]...

تیراژ کتاب در کشور پایین و پایین‌تر می‌آید و کتاب‌فروشان ورشکسته می‌شوند یا شغلشان را تغییر می‌دهند. روزنامه‌ها و رسانه‌های مکتوب در ایران نیز چند سالی است که برای بقا به آب و آتش زده‌اند. گاهی یکی یا دو شماره را به دلایل مختلف منتشر نکرده‌اند، یا از تعداد صفحاتشان کم کرده‌اند. زمانی نیز نتوانسته‌اند […]...

پرونده‌ی کتابخوانی جهانیان و خصوصاً ایرانی‌ها با کرونا و قرنطینه‌های طولانی مدت پس از آن، حسابی تغییر کرده است. منتهی برای درک بهتر این تغییر، باید انواع جدید کتابخوانی را در آمارها لحاظ کنیم و بپذیریم تمام محصولات صوتی و تصویری که این روزها حول محور کتاب ساخته و منتشر می‌شوند در آمار کتابخوانی و […]...

همکاران «خط صلح» از اینجانب خواستند نکاتی را درباره‌ی «نقش ادبیات در پرورش تفکر انتقادی» با خوانندگان محترم در میان بگذارم و علاقمندان را به کاوش در این امر ضروری ترغیب کنم که: چگونه دسترسی و پژوهش در ریشه‌های کهن ادبی ما می‌تواند در بسط و گسترش «تفکر انتقادی» موثر افتد و یا این‌که فقدان […]...

شما هم احتمالاً با نگاه‌هایی مواجه شده‌اید که مطرح می‌سازند دموکراسی نیازمند پیش‌نیازهای فرهنگی است و جامعه از لحاظ فرهنگی فاقد این پیش‌نیازها است. برای تبیین این نگاه قیاس‌های متعددی برای تحقیر جامعه‌ی ایرانی با کشورهای توسعه‌یافته مطرح می‌شود. از نوع رانندگی در ترافیک‎‌های سنگین شهری در مقایسه با  شرایط رانندگی در کشورهای اروپای شمالی، […]...

ادبیات داستانی در ایران با نگاه اکثریت و تعریف آن از صداها و روایت‌های مورد توجه عموم جامعه گره خورده است. به این ترتیب جامعه یا جوامعی که جزئی از این اکثریت محسوب نمی‌شوند، جایی در صحنه‌ی ادبی آن نیز ندارند. جوامع به حاشیه رانده شده در هر کشوری علاوه بر آن‌که از دایره‌ی قدرت، […]...

اگر افسانه‌ها را نوعی میل به تسلط و مهار واقعیت تعبیر کنیم، شاید به اغراق نگفته باشیم که اغلب ما انسان‌ها میل به افسانه‌سازی داریم. باورها و اعتقادات ما نوعی افسانه‌سازی درباره‌ی امور واقعی است. نظریه‌هایی هم که در علوم انسانی یا حتی در علوم فنی و مهندسی به وجود می‌آیند، به نحوی افسانه‌سازی درباره‌ی […]...

داستانی را برای ما می‌گویند و می‌خواهند آن را آن طور که گفته‌اند باور کنیم. سخن، سخن آنی است که غلبه کرده و فرضش هم این است که کسی از پیروز سوال نمی‌کند. خودش روایتش را می‌سازد، تاریخش را تعریف می‌کند و با بازتعریف هرآن‌چه هست، مفاهیم را نیز به سود خود مصادره می‌کند. او […]...

سرکوب گفتار، نظارت سلیقه‌اى در امور فرهنگی، حذف محتوای هنری به اشکال و طرق قانونی و غیرقانونی، اجبار به بازنگری و بازنویسی، اعمال سلیقه‌ى فرهنگی در محتوای اثر، تهدید و ارعاب و هزاران واژه و سطر دیگر را، می‌توان زیر مجموعه‌ى این کلمه دانست: «سانسور»؛ چیزی که نام دیگر تمام سطرهای بالاست. ادبیات، همیشه تیرخورده‌ترین […]...

ملاحظاتی چند درباره‌ی ادبیات اعتراضی در ایران هنگامی که از «ادبیات اعتراضی» سخن گفته می‌شود، شاید گروهی بپندارند که فهم ما از آن مفهوم، معنایی مترادف و یا نزدیک به «تعهد در ادبیات» و یا به خوانشی دیگر «ادبیات متعهد» است؛ فهمی که خود نگفته پیدا است رنگ و بویی «چپ» دارد. هر چند «ادبیات […]...

داستان کوتاه: فرار از محفل نوشته حمید کریمی‌فر آقای بشارت با یک سبیل، یک اورکت سبز و یک عینک کائوچویی و قبل از همه تشریف آورده بود، سر همین اصل به خودش حق می‌داد اول از همه کتش را دربیاورد، اول از همه عرق بخورد، قبل از همه سرش کمی گرم شود و طبیعتا قبل […]...

مجموعه در سطح تفسیر دهه پنجاه دهه بازگشت به خویشتن است. یا به تعبیر بهتر دهه بیداری و به خود آمدن و کندوکاو در پیشینه ها و ریشه ها. در این دهه به گواهی اغلب آثار، یکی از حساسیت ها ترسیم زندگی روستاییان است. برای نخستین بار در آثاری همچون تنگسیر، عزاداران بیل، نفرین زمین […]...