نسبت حافظه جمعی با گورهای جمعی؛ در گفتگو با رها بحرینی و شادی صدر/ سیمین روزگرد

دست بردن در حافظه جمعی جامعه اقدامی است که تاکنون حکومت های ایدئولوژیک بسیاری با هدف جا انداختن روایت مطلوب خودشان از تاریخ، سعی در تحقق بخشیدن به آن را داشته اند. میلان کوندرا، در یکی از داستان های معروف خود به نام “کلاه کلمنتیس” می نویسد: «تلاش انسان در برابر قدرت، تلاش حافظه است […]...

ادامه مطلب

منیره برادران: تخریب گورهای جمعی، یک جنایت بین المللی است/ سیاوش خرمگاه

منیره برادران خسروشاهی، نویسنده و پژوهشگری است که خود در دو دوره پیش و پس از انقلاب بهمن ۵۷، تجربه سال ها زندان و شکنجه را از سر گذرانده است. او خواهر مهدی برادران خروشاهی، از فعالان چپ گرایی است که بیش از هفت سال زندان را پیش از انقلاب بهمن ۵۷ تجربه کرد و […]...

ادامه مطلب

حقوق شرعی مردگان؛ قبح هتک حرمت قبور/ محسن کدیور

مردگان همانند زندگان حقوقی دارند. حق دارند که قبورشان تخریب و هتک حرمت نشود. اما آیا این حق همگان است، یا تنها حق مومنان صالح؟ آیا تخریب قبور افرادی که به نحوی از انحائ مغضوب جمهوری اسلامی هستند – اعم از مسلمان و غیرمسلمان – شرعاً مجاز است؟ آیا فقه سنتی “ولایت بر قبور” را […]...

ادامه مطلب

زندگان علیه مردگان/ رضا نجفی

حاشیه ای بر پدیده تخریب قبور در ایران روزگاری هاینریش هاینه شاعر سیاسی آلمانی که در تبعید می زیست در شعری به سال 1820 سرود: «آن جا که کتاب ها را می سوزانند، دیر یا زود انسان ها را نیز خواهند سوزاند». این شعر بدل به گونه ای پیشگویی شد، زیرا صد و اندی سال […]...

ادامه مطلب

نگاه به حرمت پیکر مردگان غیر مسلمان، میان دو دیدگاه/ مجتبی لطفی

در اندیشه اسلامی، دو دیدگاه نسبت به انسان وجود دارد: نگاه سنتی و نگاه حقوق بشری. میت یا از آن انسان مسلمان است یا غیر مسلمان. میت مسلمان در نگاه دینی، همان گونه که انسان مسلمان و در نگاه خاص تر انسان مومن(شیعه) دارای احترام است و عقیده انسان حی موجب احترام به وی می […]...

ادامه مطلب

حقوق و تکالیف وراث، نسبت به پیکر متوفی/ محمد مقیمی

پیکر کشف شده منتسب به رضا شاه پهلوی، موجب ایجاد واکنش های گوناگونی در افکار عمومی گردیده است. صرف نظر از این که هنوز مشخص نشده که پیکر یادشده متعلق به چه کسی است و احراز هویت آن مستلزم آزمایش های ویژه ای است، اما بیش از هر چیز بررسی این موضوع از دیدگاه فقهی […]...

ادامه مطلب

مزار بی نشان، تخریب چی با ایمان/ اندیشه جعفری

تابستان سالی که قرار بود در پاییزش به پیش دبستانی که آن موقع به آن ” آمادگی” می گفتند بروم، با مادرم و دختردایی اش و یک سری آدم هایی که نمی­شناختم، به جای عجیب و غریبی رفتیم. جایی دورافتاده و گرم که نمی توانستی به راحتی چیزی ببینی به جز پای آدم هایی که […]...

ادامه مطلب

گورستیزی و گورهراسی در جمهوری اسلامی/ ساقی لقایی

مرگ در آیین‌های ادیان آسمانی گذر از دیار فانی به دیار باقی است و از این رو مردگان احترامی ویژه دارند. به‌ ویژه در اسلام، احترام مردگان هم سنگ زندگان است. چنان چه توصیه شده است که هنگام عبور جنازه میت، به احترامش برخیزید، چرا که او به نیستی نپیوسته است. اما در تاریخ چهل […]...

ادامه مطلب

تبعیض در “مردگان” و “کشتگان”/ حمید حمیدی

عرف با وجود اختلاف سیستم های حقوقی و نیز با وجود اختلاف نظر جامعه شناسان حقوق و حقوقدانان درباره اساس، کیفیت و میزان احترام و اعتبار آن در جوامع، یکی از منابع مهم حقوق به شمار می رود که نقش اساسی و موثری را در تمام رشته های دانش حقوق به عهده دارد. عرف -که […]...

ادامه مطلب

جسد ستیزی، آشنای دیروز و امروز ما/ مرتضی هامونیان

پیکری منسوب به رضا شاه در باغ طوطی شاه عبدالعظیم حسنی کشف شد. این پیکر اما یادآور رفتاری بود که شیخ صادق خلخالی، اولین حاکم شرع دادگاه های انقلاب در ایران پس از انقلاب با مقبره سرسلسله پهلوی کرد، آن را تخریب کرد و اما هیچ گاه به پیکر رضا خان دست نیافت. این رفتار […]...

ادامه مطلب

تاملی بر قضیه جسد مومیایی رضاشاه پهلوی/ محمد محبی

دفن یا به خاک سپردن اجساد انسان های مرده، یک سنت قدیمی بشری محسوب می شود. برخی پژوهش های دیرینه شناسانه، قدمت این کار را نزدیک به سی هزار سال پیش می دانند. حتی قبایلی از انسان های نئاندرتال هم مردگان خود را در خاک دفن می کردند. اما انتقام از جسد انسان مرده و […]...

ادامه مطلب

ترديد در شادى/ قهرمان قنبری

شادى چیست؟ با این که تعریف معنى شادى، لذت و خوشبختى در نگاه اول آسان جلوه مى نمایاند ولى شوربختانه ما هنوز تعریفى جهان شمول از آن را نداریم. آیا شادى وابسته به امرى درونى و سابجکتیو در فرد است که فرد با توسل به تجربه لذت بخش شخص خویش، آن را شادى مى نامد؟ […]...

ادامه مطلب