در مطالعه تاریخ سیاسی یک دوران روش‌ها و رویکردهای متفاوتی ممکن است. می‌توان بر وقایع تعیین کننده تمرکز کرد و علل و زمینه‌های پنهان آن‌ها را به معرض دید آورد. می‌توان اقدامات سیاست مداران نام آور را پی‌گرفت و ویژگی‌ها و پیامدهای این کنش‌ها را نشان داد. اما اگر به وقایع نگاری صرف علاقه‌ای نداشته باشیم و یا به جای تمرکز بر احوال نخبگان و حوادث زندگی آنان همچون جنگ‌ها و عزل و نصب‌ها مشتاق دانستن اوضاع و احوال حیات مردم عادی و گمنام در تعامل با امر سیاسی باشیم، کتاب ونسا مارتین نمونه‌ای درخشان و آموزنده است. در این کتاب مردم عادی در کنشهای فردی و جمعی هرروزهئ خود با امر سیاسی یا‌‌ همان قدرت در ارتباط ‌اند، از آن اثر می‌پذیرند و بر آن تاثیر می‌گذارند. گروه‌های متفاوت مردم با منافع و گرایش‌های گوناگون طبقاتی، مذهبی و قومیتی در تعامل با قدرت به صف آرایی و چانه زنی می‌پردازند. آن‌ها هرگز توده‌ای یکسره منفعل و بی‌اراده در مقابل قدرت سیاسی نیستند بلکه با دسته بندی‌ها، ائتلاف‌ها، اعتراض‌ها و اقدامات دسته جمعی خود، خواست‌ها و اهداف خود را پیش می‌برند.

نویسنده کار خود را با این پرسش آغاز می‌کند که چگونه کشوری به وسعت ایران توانسته است به مدتی بیش از یک قرن، استقلال خود را حفظ کند و سلطهئ بیگانگان را به حال تعلیق درآورد. به‌ عقیدهئ مارتین این امر در یک خلآ قدرت ممکن نبود. او پاسخ خود را در تحلیل قدرتی می‌یابد که در ادارهئ اتباع خود تنها به زور متوسل نمی‌شد بلکه به‌‌ همان اندازه و شاید بیشتر به توافق میان خود و ملت اتکا داشت. این توافق به نظام پیچیدهئ موازنه‌ای تکیه داشت که از مذاکره و چانه زنی سیاسی مردم در تمام سطوح با یکدیگر و با دولت تشکیل می‌شد.

نویسنده ابتدا با تشریح حیات اجتماعی دوران قاجار و پیشینهئ اسلامی جامعه به توضیح وضعیت توزیع قدرت و موقعیت شهر‌ها و بازار می‌پردازد. سپس در فصول مجزا نشان می‌دهد که در سه منطقهئ ایران، یعنی بوشهر، شیراز و اصفهان، مردم چگونه در صف آرایی‌های خود و در تعامل با نیروهای‌مذهبی،  خانواده‌های قدرتمند و بازرگانان بزرگ،‌ به نفوذ بیگانگان به ویژه انگلیسی‌ها واکنش نشان می‌دهند، چطور از قدرت‌های محلی برای فشار آوردن بر قدرت مرکزی یا بالعکس استفاده می‌کنند و به چه شیوه‌ها و با چه امکاناتی اعتراضات خود را پیش می‌برند. اعتراضاتی که غالبا اقتصادی و با محوریت مالیات بود و‌گاه حتی به تغییر والی و حاکم محلی می‌انجامید.

یکی از ویژگی‌های بارز این کتاب توجه آن به نقش گروه‌ها و اقشار مختلف مردم عادی است. مارتین در فصولی جداگانه به موقعیت و نقش زنان در چانه‌زنی سیاسی و تظاهرات عمومی به ویژه در اعتراضات موسوم به بلوای نان می‌پردازد. وی اوضاع سربازان و نیروهای نظامی را در این دوران شرح می‌دهد و نسبت آنان را با نظم و شورش توضیح می‌دهد. به موقعیت گروه‌هایی همچون لوطی‌ها و آشوبگران شهری و نقش آن‌ها در اعتراضات عمومی می‌پردازد و همچنین وضعیت قشر کمتر دیده شده‌ی بردگان سیاه را در ایران دوران قاجار شرح می‌دهد و موقعیت اجتماعی و حقوق و وظایف آنان را با بردگان سیاه در غرب مقایسه‌ می‌کند.

 ونسا مارتین، پژوهشگر و نویسنده و استاد تاریخ خاورمیانه در موسسه پژوهشی رویال هالووی دانشگاه لندن است. او همچنین عضو هیات سردبیری انجمن سلطنتی مطالعات آسیایی است و ریاست کمیته انتشارات موسسه بریتانیا را نیز بر عهده دارد. او علایق تحقیقاتی خود را تاریخ ایران مدرن، به ویژه انقلاب مشروطه عنوان می‌کند. او از منابع گوناگونی برای تالیف این کتاب استفاده کرده است که علاوه بر آرشیوهای اسناد در ایران همچون فرمان‌ها، تلگراف‌ها و عریضه‌ها، شامل گزارش‌های کنسول‌ها در بایگانی ملی بریتانیا و آثار سیاحان نیز می‌شود.