هر رابطه‌ی اجتماعی بین انسان‌ها یک گره اجتماعی را شکل می‌دهد که این گره‌های اجتماعی سبب تشکیل شبکه‌ی اجتماعی می‌شود. شبکه‌ی اجتماعی را می‌توان ساختاری اجتماعی دانست که از گره‌های فردی یا سازمانی تشکیل و به وسیله‌ی یک یا چند نوع خاص از وابستگی به هم متصل شده‌اند. از گونه‌های این ارتباط خاص می‌توان به دوستی‌ها، ارتباطات مالی، روابط خویشاوندی و غیره اشاره نمود. در واقع در شبکه‌های اجتماعی ما با افرد یا سازمان‌ها، روابط و نوع ارتباط بین آن‌ها مواجه هستیم.

شبکه‌ی اجتماعی از ابتدای خلقت انسان وجود داشته ولی نوع مجازی آن را از ابتدای قرن 21 با گسترش اینترنت شاهد بودیم. شبکه‌ی اجتماعی مجازی نیز همانند شبکه‌های اجتماعی حقیقی از اجتماع انسانی و روابط بین آن‌ها و به مانند آن از دسته بندی‌های مختلفی از جمله خصوصی، عمومی، تفریحی، تخصصی و غیره تشکیل شده است.

افراد که شبکه‌های اجتماعی را شکل می‌دهند، دارای نگرش، نظر و باور فردی هستند. از جمع نگرش‌ها، نظرات و باور افرادی که در تعامل و ارتباط اجتماعی هستند، افکار عمومی شکل می‌گیرد. به زبانی دیگر تا زمانی که اعضای یک جامعه با یکدیگر رابطه‌ی اجتماعی نداشته باشند، حتی اگر نظر و نگرش آن‌ها به مانند هم باشد، موجودیتی برای افکار عمومی نمی‌توان متصور بود. از این‌رو می‌توان ‌افکار عمومی را حاصل تعامل اجتماعی و ارتباط بین اجتماع و انتقال نظرها، باورها و غیره از طریق نوشته، دیدار یا رودررو دانست.

شبکه‌های اجتماعی به عرصه و فضای تعاملات اجتماعی و کنش‌های بین افراد شکل و نقش جدیدی داده و تبدیل به بستر مناسبی برای  شکل‌گیری افکاری عمومی شده است.

امروز، در ایران، شاهد افزایش چشمگیر زنان و مردان تحصیلکرده هستیم، انفجار اطلاعات و انتشار گسترده و دسترسی آسان به اخبار و اطلاعات در قرن 21 سبب گردیده تا دسترسی جامعه به اخبار و اطلاعات به رسانه‌های سنتی و دولتی محدود نگردد، با بالا رفتن سطح دانش و دسترسی آسان به اخبار و اطلاعات، جامعه در بطن خود با تغییراتی روبرو گردیده و نگرشش نسبت بسیاری از موضوعات در حال تغییر است. از این رهگذر شبکه‌های اجتماعی (حقیقی، مجازی) در این تغییر نقش مهمی را ایفائ می‌نماید و سبب سازماندهی، تاثیر گذاری اجتماعی و ظهور و گسترش افکار عمومی شده‌اند‌. جریان سریع اطلاعات در شبکه‎های اجتماعی، کنترل دولت‌ها و حکومت‌ها را بر جریان اخبار و اطلاعات و هم‌چنین روابط اجتماعی با چالشی جدی مواجه کرده است. در شبکه‌های اجتماعی، اخبار، تصاویر و ویدئوها بدون سانسور و با سرعت انتشار می‌یابد و این نقش رسانه‌ای شبکه‌های اجتماعی، سبب برتری آن‌ها بر رسانه‌های متعارف سنتی و دولتی شده است.

در جایی که از سوی دولت‌ها و حکومت‌ها محدودیتی برای جامعه یا طبقه و قشری از جامعه ایجاد می‌‌شود به سرعت شبکه‌های اجتماعی تبدیل به فضا و عرصه‌ای برای گسترش روابط اجتماعی در خارج از حاکمیت و نظارت دولت‌ها و حکومت‌ها و اعتراضات مردمی می‌گردد و این موضوع سبب گردیده تا  نظارت و حاکمیت مطلق دولت‌ها و حکومت‌ها بر شهروندان تغییر و در برخی موارد تضعیف شود.

شبکه‌های اجتماعی در هر جامعه‌ و افکار عمومی می‌تواند دارای نقش‌ها و تاثیرات مثبت یا منفی باشد. شبکه‌های اجتماعی در وجه مثبتش می‌تواند سبب سازماندهی، گسترش و توسعه مشارکت اجتماعی، انتشار سریع اخبار و اطلاعات، تقویت خرد جمعی، بیان آزادانه‌ی ایده‌ها و آشنایی با افکار و سلیقه‌ی دیگران شود و سبب شکل گیری افکار عمومی و همسویی آن‌ها در راستای تایید یا تکذیب پدیده‌های اجتماعی و یا پدیده‌ها‌یی که ‌مشکلات و معضلاتی را برای جامعه فراهم نموده و همگانی که دارای مصالح و منافع مشترک بوده‌اند و مبتلا به آن هستند و غیره؛ اما وجه منفی شبکه‌های اجتماعی آن‌که این شبکه‌ها می‌توانند زمینه‌ساز شایعات و اخبار نادرست باشند و از سوی افراد و گروه‌ها پیام‌ها و اخبار به گونه‌ای در جامعه و فضای مجازی تزریق و برجسته سازی شود که افکار عمومی در راستای منافع آن افراد و گروه‌ها جهت گیری کند؛  این جهت گیری مصالح و منافع عمومی را در بر نخواهد داشت و در واقع در راستای فریب افکار عمومی است.

آن‌چه مسلم است، این‌که شبکه‌های اجتماعی در جوامع امروز نقش مهمی را ایفائ می‎نماید و در شکل گیری افکار عمومی تاثیر بسزایی دارند.