محمود امیری مقدم، بنیان‌گذار سازمان حقوق بشر ایران است؛ عمده فعالیت‌های این سازمان در خصوص مسئله‌ی مبارزه با اعدام‌ها است.

آقای امیری مقدم در گفتگویی به بهانه‌ی دهمین سالگرد تاسیس مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، با تاکید بر این‌که “در کشوری مثل ایران تبعیض در همه‌ی اقشار وجود دارد”، به خط صلح می‌گوید: “مجموعه فعالان، تمامی موارد نقض حقوق بشر را بدون تبعیض و بدون توجه به این‌که این افراد چه کسانی و مربوط به چه گروه سیاسی، فکری، مذهبی و جنسی هستند، منتشر می‌کند و در واقع هر گروهی از جامعه‌ی ایران می‌تواند اخبار مربوط به خودش را در بین اخبار هرانا پیدا کند.”

وی “داشتن نوعی تشکیلات منسجم و نمایندگی نکردن یک ایدئولوژی و جهت سیاسی خاص” را از مهم‌ترین دلایل ماندگاری و تداوم فعالیت مجموعه فعالان ذکر می‌کند.

مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران را چگونه توصیف می‌کنید و اگر بشود از عملکرد این گروه یک ویژگی مثبت را برجسته کرد، آن ویژگی مثبت از نظر شما چیست؟

می‌توان گفت که مجموعه فعالان بیش‌ترین تولید را در زمینه‌ی اخبار نقض حقوق بشر، در بین گروه‌های ایرانی دارد و این تولید اخبار کمک بزرگی به آگاهی رسانی و هم‌چنین تمام افرادی که پیگیر این مسائل هستند، می‌کند. البته من از لحاظ خبری بیش‌تر دنبال‌کننده‌ی مجموعه فعالان هستم اما می‌دانم که فعالیت‌های دیگری هم دارند.

نکته‌ی مثبت دیگر هم این است که در واقع تمامی موارد نقض حقوق بشر را بدون تبعیض و بدون توجه به این‌که این افراد چه کسانی و مربوط به چه گروه سیاسی، فکری، مذهبی و جنسی هستند، منتشر می‌کند و در واقع هر گروهی از جامعه‌ی ایران می‌تواند اخبار مربوط به خودش را در بین اخبار هرانا پیدا کند. چنین عملکردی با در نظر گرفتن شرایط کشوری مثل ایران که تبعیض در همه‌ی اقشار جامعه‌ی آن دیده می‌شود، بسیار ارزنده است. چنین تبعیضی البته بیش از هر چیز در سیستم حکومتی حاکم است ولی در بین جامعه و حتی در بین جامعه‌ی مدنی هم به اشکال دیگر، وجود دارد و دیده می‌شود و این مسئله حتی در خبررسانی‌ها هم به چشم می‌خورد. من فکر می‌کنم که این ویژگی نفی تبعیض، شاید از مهم‌ترین ویژگی‌های مجموعه باشد.

تفاوت سازنده‌ای که از نظر شما به ماندگاری و تداوم فعالیت یک تشکل حقوق بشری می‌انجامد، چه می‌تواند باشد؟ در این خصوص چه تفاوتی را به طور اخص برای مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، می‌توانید ذکر کنید؟

من فکر می‌کنم که کلاً جامعه‌ی مدنی در ایران به شکل تشکل یافته، چه در داخل و چه خارج از کشور، پدیده‌ای نسبتاً جدید است. مجموعه هم یکی از گروه‌هایی است که هم در ایران منابع زیادی دارد و هم فعالیت‌اش را در خارج از کشور ادامه داده است و البته یکی از قدیمی‌ترین نهادهایی‌ست که در این زمینه فعالیت می‌کند. می‌توانم حدس بزنم که دلیلش داشتن یک نوع تشکیلات منسجم و نمایندگی نکردن یک ایدئولوژی و جهت سیاسی خاص باشد.

یکی از دلایلی که گروه‌ها نمی‌توانند در ایران دوام بیاورند، به احتمال زیاد اختلافات است. باید گفت علی‌رغم این‌که اکثر افرادی که دنبال چنین کارهایی می‌روند، مسائل حقوق بشری دغدغه‌شان است ولی مسائل شخصی معمولاً منجر به کم‌تر شدن فعالیت‌ها و یا این‌که گروه‌ها دوام نداشته باشند، می‌شود. این در شرایطی است که وقتی فعالیت‌ها بر اساس یک ایده‌آل حقوق بشری تنطیم می‌شود، می‌تواند افراد بیش‌تری را جذب کند و حتی اگر افرادی که در حال حاضر هستند، فردا کار دیگری انجام دهند، افراد جدیدی می‌توانند بیایند و جایشان را پر کنند. این‌که افراد جدید بتوانند به گروه بیایند و در واقع دوام آن وابسته به یک یا چند فرد خاص نباشد، ویژگی گروهی‌ست که می‌تواند دوام داشته باشد.

همان طور که گفتم، با توجه به این‌که جامعه‌ی مدنی ما جوان است، ده سال فعالیت زمان بسیار زیادی برای یک گروه، که در داخل کشور هم زیر فشار بودند و سرکوب شدند، با این همه فعالیت است و باید به آن‌ها تبریک گفت.

آقای امیری مقدم، اگر بخواهید به همکاران و همراهان این گروه در یک دهه‌ی گذشته سخنی بگویید، آن چه خواهد بود؟

من به آن‌ها واقعاً خسته نباشید می‌گویم. همه‌ی کسانی که در راستای دفاع از حقوق بشر فعالیت می‌کنند، گاهی راه برایشان سخت می‌شود، مورد انتقاد واقع می‌شوند و تحت فشار قرار می‌گیرند ولی همان طور که تا به حال ادامه دادید، راهتان را ادامه بدهید؛ چرا که کاری که انجام می‌دهید بسیار با ارزش است و شدیداً هم به آن نیاز است و همه‌ی ما هم از این فعالیت‌ها استفاده می‌کنیم. البته بیش از هر چیز کسانی که حقوقشان نقض می‌شود، فعالیت‌های مجموعه و نهادهای حقوق بشری برایشان اهمیت دارد اما برای همه‌ی کسانی که دغدعه‌ی حقوق بشری دارند، این فعالیت‌ها بسیار مهم است.

در پایان هم بگویم که امیدوارم نقض حقوق بشر کم‌تر شود تا به تبعِ آن، کار شما هم کم‌تر شود اما تا زمانی که نقض حقوق بشر وجود دارد، هم‌چنان پر انرژی، به کار و راهتان ادامه دهید.

سپاسگزاریم از این‌که وقتتان را در اختیار ما قرار دادید.