ماهنامه خط صلح – وانگاری ماآتای، مادر درختان

وانگاری ماآتای، مادر درختان

26 سپتامبر 2013 admin دسته‌بندی نشده ۰

وانگاری ماآتای (Wangari Muta Maathai ) معروف به ماما میتی یک فعال محیط زیست که در سال ۲۰۰۴ میلادی جایزه صلح نوبل را برای تلاش هایش به منظور برقراری صلح و دموکراسی از آن خود کرد ؛ او توانست با کمک زنان دیگر حدود ۲ میلیون اصله نهال در کنیا بکارد.

وی متولد یکم فوریه ١٩۴٠ در روستای هیته واقع در کنیا ست. در سال ١٩۴۳ خانواده او به ریفت نزدیک شهر ناکورو نقل مکان نمود.در آنجا امکان تحصیل برای وی وجود نداشت.اواخر سال ١٩۴۷ بود که به همراه مادرش به زادگاه خود بازگشت و دوره ابتدایی را به همراه برادرانش در آنجا سپری نمود.از ١١ سالگی تحصیل خود را در مدرسه کاتولیک استریت سیسیلیا ادامه داد و آنجا به زبان انگلیسی مسلط شد.در سال ١٩۵۶ با کسب رتبه نخست فارغ التحصیل و در نتیجه در دبیرستان دخترانه لورتو واقع درکنیا پذیرفته شد.پس از فارغ التحصیلی از دبیرستان در سال ١٩۵۹، تصمیم گرفت وارد دانشگاه آفریقای شرقی در کامپالا(اوگاندا) شود.ماآتای یکی از۳٠٠ کنیایی بود که در سپتامبر ١٩۶٠ برای تحصیل در دانشگاه های آمریکا برگزیده شد.

ماآتای با اخذ بورسیه مشغول به تحصیل در کالج بندیکتین (ایالت کانزاس) شد و در سال ١۹۶۴ لیسانس خود را در دو رشته زیست شناسی و زبان آلمانی کسب نمود.پس از آن در سال ١۹۶۶ از مقطع کارشناسی ارشد رشته زیست شناسی دانشگاه پیتزبورگ فارغ التحصیل شد.در سال ١۹۶۷ وی برای تحصیل در مقطع دکترا به دانشگاه جیسن آلمان رفت.ماآتای مطالعات خود در مقطع دکترا را در دو دانشگاه آلمان و نایروبی دنبال نمود و سرانجام در سال ١۹۷١ موفق به اخذ دکترا از دانشگاه نایروبی (جایی که به تدریس آناتومی دامپزشکی می پرداخت) گردید.او به عنوان رئیس گروه علوم تشریح دامپزشکی و نیز استاد دانشگاه در سالهای ١۹۷۶ و ١۹۷۷ مشغول به کار بود و در هر دو مورد، اولین زنی بود که در آن منطقه به چنین مقام هایی دست یافت.ماآتای در ماه می ١۹۶۹ ازدواج و پس از یکسال صاحب اولین فرزند خود شد.

در سالهای ۸۷-١۹۷۶، ماآتای در شورای ملی زنان کنیا به عنوان یک فعال حضور داشت و بین سالهای ١۹۸١ تا ١۹۸۷ ریاست این شورا را برعهده گرفت.در سال ١۹۷۶، همزمان با آغاز فعالیت خود در شورای ملی زنان، ایده ” کاشت درخت به شکل جامعه محور” را معرفی کرده و سپس به توسعه این ایده در مقیاس گسترده تر و در قالب یک سازمان مردمی با تمرکز ویژه و خاص بر روی کاهش فقر و حفاظت از محیط زیست از طریق کاشت درخت پرداخت.از طریق این سازمان که به عنوان جنبش کمربند سبز (Green Belt Movement) شناخته شد، ماآتای به زنان در کاشت بیش از ۴٠ میلیون درخت در مزارع، مدارس و کلیسا ها یاری رساند.

در سپتامبر سال ١۹۹۸، ماآتای در میان رؤسای ٢٠٠٠ کمپین بین المللی حقوق بشر آفریقا که به دنبال لغو بدهی های کشورهای آفریقایی بود، حضور داشت.مبارزات کمپین او علیه تصرف وحشیانه زمین ها و جنگل ها، توجه بین المللی را به خود جلب کرد.

ماآتای در سطح بین المللی به خاطر مبارزات مداوم برای دموکراسی، حقوق بشر و حفظ محیط زیست شناخته شده است و در چندین نوبت سازمان ملل متحد را خطاب قرار داده و در طول بررسی پنج ساله اجلاس زمین سازمان ملل، از جانب کلیه زنان در اجلاس های ویژه مجمع عمومی این سازمان صحبت کرده است.خانم ماآتای و جنبش کمربند سبز جوایز متعددی را دریافت نموده اند که مهمترین آنها کسب جایزه صلح نوبل در ۴ اکتبر سال ٢٠٠۴بوده است. درحقیقت، وی نخستین زن آفریقایی بود که به خاطر مشارکت فعال در زمینه توسعه پایدار، دموکراسی و صلح جایزه صلح نوبل را از آن خود کرد.

از میان جوایزی که وی دریافت کرده است می توان به موارد زیر اشاره کرد :

جایزه زن برگزیده سال (١۹۸٣)
جایزه حق امرار معاش (١۹۸۴)
جایزه انجمن جهان برتر(١۹۸۶)
زن برگزیده جهان (١۹۸۹)
جایزه رهبری سازمان ملل متحد آفریقا (١۹۹١)
مدال ادینبورگ (١۹۹٣)
جایزه رهبری جین آدامز (١۹۹٣)
جایزه گلدن آرک (١۹۹۴)
جایزه ژولیت هالیستر (٢٠٠١)
همکاران پل هریس (٢٠٠۵)
جایزه نلسون ماندلا برای حقوق بشر و سلامت (٢٠٠۷)
جایزه مشاهیر زمین-کیوتو- (٢٠١٠-٢٠٠۹ )

و چندین جایزه ملی و بین اللمللی دیگر.

در لیست ١٠٠ قهرمان برتر محیط زیست، ماآتای از سوی آژانس محیط زیست (بریتانیا) مقام ششم را کسب نمود.نام او همچنین در میان ۵٠٠ مشاهیر برتر جهان در برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد و یکی از ١٠٠ قهرمان جهان به چشم می خورد.در ژوئن سال ١۹۹۷، خانم ماآتای از سوی نشریه زمین به عنوان یکی از ١٠٠نفر برگزیده جهانی اثرگذار در محیط زیست، در سال ٢٠٠۵ ایشان از سوی مجله تایم به عنوان یکی از ١٠٠ نفر اول پرنفوذ در دنیا و توسط مجله فوربس به عنوان یکی از ١٠٠ زن قدرتمند جهان معرفی شد.

مؤسسات مختلف در سراسر جهان از جمله : کالج ویلیامز(١۹۹٠)، کالج هوبارت و ویلیام اسمیت (١۹۹۴)، دانشگاه نروژ (١۹۹۷)، دانشگاه ییل (٢٠٠۴)، کالج ویلمت (٢٠٠۵)، دانشگاه کالیفرنیا (در ایروین) (٢٠٠۶) و دانشگاه مورهاوس (٢٠٠۶) به پاس فعالیت های مستمر وی، به او دکترای افتخاری اعطا نمودند.

خانم ماآتای عضو هیئت مدیره بسیاری از سازمانهای فعال در حوزه محیط زیست و حقوق بشر بوده است.از جمله می توان به سازمان توسعه زنان و محیط زیست (WEDO)، یادگیری جهانی برای توسعه بین المللی، صلیب سبز بین المللی، اتحادیه جهانی تنوع گندم، بنیاد محیط زیست پرنس آلبرت دوم از موناکو و شورای ملی زنان کنیا اشاره کرد.در دسامبر سال ٢٠٠٢، خانم ماآتای با اخذ قریب به ۹۸ درصد آرا به پارلمان کنیا راه یافت.در سال ٢٠٠۵ ایشان به عنوان مأمور ارشد شورای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی اتحادیه آفریقا (ECOSOCC) در آدیس آبابای اتیوپی انتخاب شد.هدف از شورای مزبور ارائه مشاوره به اتحادیه آفریقا در خصوص مسائل مربوط به جامعه مدنی آفریقایی بود.در آوریل ٢٠٠۶، رئیس جمهور فرانسه بالاترین عنوان افتخاری فرانسه (لژیون) را به خانم ماآتای اعطا نمود. در همان سال (٢٠٠۶)، خانم ماآتای اقدام به تأسیس جایزه نوبل ابتکار زنان همراه با دیگر زنان برنده جایزه صلح نوبل یعنی جودی ویلیامز، شیرین عبادی، ریگوبرتا منچو تام، بتی ویلیامز ومایرید کوریگان نمود.

خانم ماآتای بر اثر ابتلا به سرطان تخمدان و پس از یک سال مبارزه با این بیماری، ٢۵ سپتامبر ٢٠١١، هنگامی که هفتاد و یک سال از عمرش می گذشت، در بیمارستان نایروبی، پایتخت کنیا، چشم از جهان فروبست. پیکر او، با تشریفاتی ویژه در حضور رئیس جمهوری، نخست وزیر و چند هزار تن از مردم کنیا به خاک سپرده شد.مراسم وداع با او، در پارکی که وانگاری ماآتای زمانی از ساختن مجموعه ای دولتی در آن جلوگیری کرده بود، برگزار شد.

منابع:

ویکی پدیای فارسی

تارنمای جنبش کمر بند سبز

تارنمای کتابخانه ایران

تارنمای بوم سا

گردآوری : علی فتوتی