هدررفت یک دستاورد؛ وقتی پیش‌شرط‌های دموکراسی کافی نیستند/ مجید شیعه‌علی

بسیاری از پژوهشگران سیاسی که بر روی تحولات سیاسی، نظام‌های تطبیقی و موضوعاتی مانند انقلاب‌ها، دموکراسی‌سازی و غیره مطالعه می‌کنند در این خصوص که چه نوع انقلاب‌هایی می‌تواند به دموکراسی منجر شود اجماع نظری نسبی دارند. آن‌ها مولفه‌هایی مانند تحولات سیاسی جهان در بازه‌های مختلف، سطح صنعتی شدن و توسعه‌یافتگی جامعه، نوع عملکرد کنشگران از […]...

ادامه مطلب

ارثیه‌ی حاکمیت برای دموکراسی آتی/ مجید شیعه‌علی

در سال‌های اخیر صاحب‌نظران حوزه‌های مختلف از ایجاد بحران‌های ریشه‌داری در کشور ایران سخن گفته‌اند. از جمله بحران‌هایی که حاصل نزاع با طبیعت‌اند، مانند خشک شدن دریاچه‌ها و رودخانه‌ها و در نتیجه فرونشست زمین در مناطق مختلف تا حدی که زیست‌پذیری این سرزمین را با خطری جدی مواجه ساخته است. در یک سوی ماجرا از […]...

ادامه مطلب

از میدان اعدام تا میدان بی‌اعتمادی/ مجید شیعه‌علی

پس از چند دهه ناکامی در توسعه‌ی اقتصادی، دموکراسی‌سازی و تقویت رعایت حقوق بشر، اکنون جامعه‌ی ما به تجربه‌های پیشین خود می‌نگرد. جامعه‌ی ما می‌بیند که با وجود آزمودن انواع مختلفی از استراتژی‌های انقلابی و رفرمیستی، استفاده از روش‌های پارلمانی تا منازعات خشونت‌آمیز، تجربه‌ی چند انقلاب و چندین جنبش اجتماعی هنوز به مطلوب‌های خود دست […]...

ادامه مطلب

امید یا هراس پس از آتش‌بس؟/ مجید شیعه‌علی

جنگ دوازده‌روزه تمام شد، اما شرایط جنگی تمام نشده است. سایه‌ی جنگ هم‌چنان بالای سر جامعه‌ی ایران است. تهدید جنگ، موشک‌باران، انفجار، ترور و عملیات سیستم‌های امنیتی اسرائیل در ایران هم‌چنان جدی است. ادامه یافتن وضعیت جنگی، ناتوانی حاکمیت در اقداماتی برای رفع این تهدید و تشدید بحران‌های سیاسی و اقتصادی پیشین شرایطی را ساخته […]...

ادامه مطلب

حمله به زندان در شرایط جنگی؛ راه‌حل یا تراژدی؟/ مجید شیعه‌علی

در تاریخ جنگ‌های معاصر سابقه‌ی تهاجم نیروی هوایی به زندان‌ها وجود دارد. در برخی از موارد این اتفاق نتیجه‌ی بی‌دقتی یا خطا در اجرای عملیات اصلی است. یکی از تلخ‌ترین این موارد عملیاتی است که ناتو در پاسخ به سرکوب‌های قومی ارتش صربستان علیه آلبانیایی‌تبارهای کوزوو انجام داد. در این عملیات که در ماه می […]...

ادامه مطلب

چرا بر حفظ فیلترینگ اصرار دارند؟/ مجید شیعه‌علی

یکی از اصلی‌ترین وعده‌های دولت پزشکیان، تلاش برای رفع فیلتر شبکه‌های اجتماعی بوده است. در ماه‌های اخیر، اصلاح‌طلبان تلاش کرده‌اند تا در شرایط بحرانی موجود، با رفع فیلتر برخی شبکه‌های اجتماعی، برای دولت بی‌پشتوانه‌ی پزشکیان دستاوردی ایجاد کنند. اما با وجود تمام این تلاش‌ها، دستاوردهای دولت حداقلی بوده و با نقدهای شدید مخالفان و منتقدان […]...

ادامه مطلب

آیا مقاومت مدنی چهره‌ی حکمرانی در ایران را نیز تغییر می‌دهد؟/ مجید شیعه‌علی

کشور ما در سال‌های اخیر به‌طور مداوم بر روی آتش بوده است. اعتراضات گسترده در دی ۱۳۹۶، آبان ۱۳۹۸، اعتراض به فاجعه‌ی هواپیمای اوکراین، جنبش مهسا، اعتراض به مسمومیت‌های سریالی دانش‌آموزان و نافرمانی مدنی مداوم زنان ایرانی در برابر حجاب اجباری تنها بخشی از مقاومت جامعه‌ی ما در برابر حاکمیت بوده است. این شرایط باعث […]...

ادامه مطلب

آموزش نابرابر: تهدیدی برای دموکراسی‌سازی در ایران؟/ مجید شیعه‌علی

مرکز پژوهش‌های مجلس پژوهشی را منتشر کرده که اعلام می‌کند نزدیک به ۵۵% رتبه‌های زیر سه‌هزار کنکور سراسری از دو دهک بالای اقتصادی ایران است و هشدار می‌دهد که سطح دسترسی به آموزش عالی در ایران –چه از نظر کمی چه از نظر کیفی— به صورت معناداری ناعادلانه است. یک دلیل عمده برای این شکاف […]...

ادامه مطلب

دولت «وفاق ملی» و وعده‌هایش/ مجید شیعه‌علی

امروز دولتی در ایران بر سر کار آمده که شعار خود را وفاق ملی می‌داند؛ شعاری که بیش از دو دهه پیش نهضت آزادی –به عنوان بخشی از اپوزیسیون حکومت در داخل ایران— با انتشار بیانیه‌ای آن را مطالبه کرد و از آن زمان در فضای سیاسی کشور ما گاهی در مباحث سیاسی مجدد طرح […]...

ادامه مطلب

«جنبش مهسا»، مقاومت مدنی ایرانی و نقش زنان/ مجید شیعه‌علی

تاریخ معاصر کشور ما سرشار از اعتراضات خشونت‌پرهیز برای تغییر ساختار سیاسی قدرت است؛ به‌طوری‌که شاید بتوان نخستین مقاومت مدنی در قرن بیستم را متعلق به ایرانیان دانست؛ چراکه در لیست کارزارهای قرن بیستم از انقلاب مشروطه‌ی ایران در سال ۶-۱۹۰۵، به‌عنوان نخستین کارزار انقلابی خشونت‌پرهیز نام برده می‌شود. در طول یک و نیم‌قرن کنشگری […]...

ادامه مطلب

عفو عمومی بهمن ۱۴۰۱ و توبه در وکیل‌آباد/ مجید شیعه‌علی

هر کدام از ما روایت‌های بسیاری از توبه در بازداشتگاه‌ها و زندان‌های سیاسی در دهه‌ی شصت شنیده‌ایم. روایت‌های تلخی که در بسیاری موارد فرد را در بین مرگ و توبه قرار می‌داد. چنان‌که در خصوص اعدام‌های سال۶۷ بسیار شنیده‌ایم بر سر موضع ماندن یا نماندن معیار «اعدام شدن» یا «زنده ماندن» کسانی شده بود که […]...

ادامه مطلب

چرا صدای ما را نمی‌شنوند؟/ مجید شیعه‌علی

در سال‌های اخیر آن‌چه عموم جامعه‌ی ما را از حاکمیت به صورت جدی جدا ساخته و زمینه‌ساز ناامیدی گسترده از هرگونه عمل سیاسی گردیده است، عدم پاسخ‌گویی حاکمیت به مطالبات اکثریت جامعه‌ی ما است. در این سال‌ها این مطالبات از طرق مختلفی مانند حضور پای صندوق‌های انتخاباتی، نقد و نوشتن در مطبوعات، فریاد زدن مطالبات […]...

ادامه مطلب