اعدام: اجرای عدالت یا بازتولید خشونت؟؛ گفتگو با شهاب تجری/ آذر طاهرآبادی

اعدام، همواره یکی از جنجالی‌ترین و پرچالش‌ترین مباحث در نظام‌های کیفری سراسر جهان بوده است. در ایران نیز این مجازات، به‌ویژه در دهه‌های اخیر، نه‌تنها از منظر حقوقی و شرعی، بلکه از منظر سیاسی، اجتماعی و اخلاقی در زمره‌ی موضوع‌های جدی قرار گرفته و در همین زمینه پرسش‌هایی مطرح شده است که تنها به ذات‌ […]...

ادامه مطلب

اعدام‌های سیاسی در ایران، ابزاری برای حذف و سرکوب معترضان/ رضا دهلوی

اعدام، یکی از بحث‌برانگیزترین انواع مجازات در نظام‌های کیفری جهان شمرده می‌شود. بعد از پیشرفت جامعه‌ی مدنی در کشورهای مختلف، موضوع احکام اعدام همواره در معرض انتقادهای اخلاقی، حقوقی و سیاسی قرار گرفته است. اما آن‌چه طی سال‌های اخیر، باعث نگرانی مضاعف شده، افزایش محسوس «اعدام‌های سیاسی» است، یعنی مواردی که در آن، افراد نه […]...

ادامه مطلب

جمهوری اسلامی، رکورددار مجازات سالب حیات در جهان/ مرتضی هامونیان

خرداد ماه ۱۳۹۱، رهبر جمهوری اسلامی در مراسم سالگرد بنیانگذار نظام حاکم بر ایران گفت: «ما رکورد زدیم». واقعیت این است که او درست گفته بود؛ حتی قبل از آن‌زمان، جمهوری اسلامی یکی از رکوردداران اعدام در جهان بوده و هست. علی‌رغم این‌که سال‌ها است مدافعان حقوق بشر ایرانی و جامعه‌ی جهانی برای پایان یافتن […]...

ادامه مطلب

حکم اعدام، ابزار تثبیت دیکتاتوری و بقای استبداد/ آتنا دائمی

در آستانه‌ی سالگرد اعدام‌های تابستان ۱۳۶۷ هستیم. تابستان سیاهی که هزاران فعال سیاسی، سبعانه و برخلاف قوانین، اعدام شدند. دربین این‌زنان و مردان، بسیاری بودند که دوره‌ی محکومیتشان پایان یافته و چشم به‌راه آزادی بودند. اما اعدامشان کردند، به‌صورت دسته‌جمعی و بی‌نام و نشان، به‌خاک سپرده شدند و خبر اعدام آن‌ها را با تحویل ساک […]...

ادامه مطلب

دخالت توبه در امر قضایی و یادآوری تواب‌سازی؛ گفتگو با صدیقه وسمقی/ علی کلائی

در نیمه‌ی اول تیرماه ۱۴۰۳ و در بحبوحه‌ی دوران پس از سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی و آماده‌سازی‌ها برای انتخاب رئیس دولت چهاردهم جمهوری اسلامی، رئیس قوه‌ی قضاییه شیوه‌نامه‌ای را ابلاغ کرد که به نظر می‌آید اگر در فضای دیگری بود، محل بحث‌ها و نظرهای بسیاری می‌شد. نام شیوه‌نامه‌ی ابلاغی، «شیوه‌نامه‌ی احراز توبه» است و با […]...

ادامه مطلب

نگاهی به نقض حقوق زندانیان با اجرایی شدن شیوه‌نامه‌ی احراز توبه/ قاسم بعدی

توبه، یک اصطلاح دینی در ادیان مختلف، هم‌چنین اسلام است که هدف آن «بازاجتماعی» کردن شخص مجرم و جلوگیری از «انگ‌زنی» جامعه به فرد مجرم است. این‌ دستور دینی مبتنی بر بازسازی شخصیت «گناهگار» با اظهار ندامت و پشیمانی پنهانی است اما در نظام‌های ایدئولوژیک عموماً از این دستورالعمل، نه با هدف «بزه‌پوشی»، بلکه در […]...

ادامه مطلب

عفو عمومی بهمن ۱۴۰۱ و توبه در وکیل‌آباد/ مجید شیعه‌علی

هر کدام از ما روایت‌های بسیاری از توبه در بازداشتگاه‌ها و زندان‌های سیاسی در دهه‌ی شصت شنیده‌ایم. روایت‌های تلخی که در بسیاری موارد فرد را در بین مرگ و توبه قرار می‌داد. چنان‌که در خصوص اعدام‌های سال۶۷ بسیار شنیده‌ایم بر سر موضع ماندن یا نماندن معیار «اعدام شدن» یا «زنده ماندن» کسانی شده بود که […]...

ادامه مطلب

باید نبایدهای زنان زندانی؛ در گفتگو با عالیه شکربیگی/ پدرام تحسینی

با مراجعه به آمار متوجه خواهیم شد که تعداد محکومان زن در دادگاه‌ها و متعاقباً جمعیت زنان زندانی در حال رشد است، با این‌ حال کم‌تر به مسائل و مشکلات آنان در هنگام بازگشت به جامعه توجه شده است. غفلت از این موضوع پر اهمیت، همواره بر نگرانی پیرامون سلامت روان این افراد، احتمال بزهکاری […]...

ادامه مطلب

نیره توکلی: زنان به طور مضاعف جرم‌انگاری می‌شوند/ علی کلائی

تبعیض‌ها علیه زنان در اشکال و وضعیت‌های مختلف در کشور دیده می‌شود اما گویی وقتی کار به زندان و زنان متهم و مجرم می‌رسد، این تبعیضات مضاعف می‌گردد. به همین دلیل و برای بررسی این مسئله از دیدگاه جامعه‌شناختی، ماهنامه‌ی خط صلح به سراغ نیره توکلی، جامعه‌شناس و پژوهشگر حوزه‌ی مطالعات زنان رفت تا از […]...

ادامه مطلب

تأثیرات مخرب زندانی شدن زنان بر خانواده و جامعه/ هرمز شریفیان

شروع عصر مدرن، شروع رخدادهایی برای جوامع، به ‌ویژه جوامع سنتی بود چرا که بسیاری از قواعد و قوانین عرفی و شرعی و مرزبندی‌های شایع در آن را تغییر داد و یا جابه‌جا کرد. یکی از مهم‌ترین این موارد، حضور بیش‌تر و پررنگ‌تر «زنان» در عرصه‌های اجتماعی بود. با ظهور سلسله‌ی قاجار در ایران، حضور […]...

ادامه مطلب

قدیمی‌ترین زندانیان زن سیاسی در ایران چه کسانی هستند؟/ مرتضی هامونیان

تاریخ ایران پسا مشروطه مشحون از حضور زنان پر انگیزه و فعالی است که در امر سیاست و اجتماع در ایران جدید، مشارکت کرده و می‌کنند و پیشروان ترقی و حرکت‌های جدید در این سرزمین بوده و هستند. از همان صدر مشروطه که سازمان‌های زنان را در ایران شکل دادند و در امر مشروطه‌خواهی مشارکت […]...

ادامه مطلب

زنان پشت میله‌ها، بی‌عدالتی و تبعیض مضاعف/ الهه امانی

نابرابری جنسیتی در سیستم‌های کیفری یک مشکل بین‌المللی است که نقض حقوق انسانی زنان را در همه‌ی کشورها تحت تاثیر قرار می‌دهد. محکومان زن در اکثریت خود از اقشار آسیب‌دیده و محروم اقتصادی و اجتماعی هستند و در زندان محرومیت مضاعف را تجربه می‌کنند، زیرا در طی تاریخ ساختار و فرهنگ زندان‌ها عمدتاً برای زندانیان […]...

ادامه مطلب