بازگشت به کتاب، کتاب واقعی!/ سعید برآبادی

پرونده‌ی کتابخوانی جهانیان و خصوصاً ایرانی‌ها با کرونا و قرنطینه‌های طولانی مدت پس از آن، حسابی تغییر کرده است. منتهی برای درک بهتر این تغییر، باید انواع جدید کتابخوانی را در آمارها لحاظ کنیم و بپذیریم تمام محصولات صوتی و تصویری که این روزها حول محور کتاب ساخته و منتشر می‌شوند در آمار کتابخوانی و […]...

ادامه مطلب

نقادانه اندیشیدن/ سید محمد صحفی

همکاران «خط صلح» از اینجانب خواستند نکاتی را درباره‌ی «نقش ادبیات در پرورش تفکر انتقادی» با خوانندگان محترم در میان بگذارم و علاقمندان را به کاوش در این امر ضروری ترغیب کنم که: چگونه دسترسی و پژوهش در ریشه‌های کهن ادبی ما می‌تواند در بسط و گسترش «تفکر انتقادی» موثر افتد و یا این‌که فقدان […]...

ادامه مطلب

سانسور کتاب با ابزارهای شبه قانونی/ احسان حقی

کتاب، یکی از مهم‌ترین ابزارهای انتقال و انتشار افکار به‌شمار می‌رود. بر همین اساس یکی از معیارهای مهم سنجش میزان آزادی بیان در یک جامعه، میزان آزادی اشخاص در بیان افکار و عقاید خود در قالب کتاب است. به ‌مانند تمامی حقوق و آزادی‌های بشری، آزادی بیان نیز با محدودیت‌هایی روبه‌روست که در جوامع متمدن […]...

ادامه مطلب

اگر «شهر کتاب»، دنیای کتاب شود/ هرمز شریفیان

جایگاه و فرهنگ کتابخوانی در ایران آن‌چنان رفیع و سترگ است که والدین و آموزگاران در مدارس از همان سال‌های نخست آموزش، کتاب را بهترین دوست انسان معرفی و کودکان را تشویق به کتابخوانی می‌کردند و البته کماکان می‌کنند. البته تنها تشویق‌های لفظی برای جا انداختن این فرهنگ پسندیده کافی نیست و سایر مشوق‌ها و […]...

ادامه مطلب

فرهنگ ما و نسبتش با دموکراسی/ مجید شیعه‌علی

شما هم احتمالاً با نگاه‌هایی مواجه شده‌اید که مطرح می‌سازند دموکراسی نیازمند پیش‌نیازهای فرهنگی است و جامعه از لحاظ فرهنگی فاقد این پیش‌نیازها است. برای تبیین این نگاه قیاس‌های متعددی برای تحقیر جامعه‌ی ایرانی با کشورهای توسعه‌یافته مطرح می‌شود. از نوع رانندگی در ترافیک‎‌های سنگین شهری در مقایسه با  شرایط رانندگی در کشورهای اروپای شمالی، […]...

ادامه مطلب

نفس‌های آخر ادبیات در ایران/ کیومرث امیری

بی‌گمان بشر از زمانی که خواندن و نوشتن را آموخت و یاد گرفت و توانست با این پدیده‌ی شگرفِ علمی تجربیات خود را به دیگران و به ویژه به نسل‌های پس از خود انتقال دهد و دستاوردهایش را حفظ نماید، تمدن انسانی را پایه‌ریزی کرد و ادامه داد. بشریت از آن موقع تاکنون که دستاوردهای […]...

ادامه مطلب

حذف اقلیت‌ها از صحنه‌ی ادبی ایران/ رضوانه محمدی

ادبیات داستانی در ایران با نگاه اکثریت و تعریف آن از صداها و روایت‌های مورد توجه عموم جامعه گره خورده است. به این ترتیب جامعه یا جوامعی که جزئی از این اکثریت محسوب نمی‌شوند، جایی در صحنه‌ی ادبی آن نیز ندارند. جوامع به حاشیه رانده شده در هر کشوری علاوه بر آن‌که از دایره‌ی قدرت، […]...

ادامه مطلب

عدم پایبندی به قوانین بین‌المللی کپی رایت و تأثیر آن بر نشر کتاب در ایران/ عبدالله بائی لاشکی

ایران که به میراث غنی ادبی و سنت دیرینه‌ی روشنفکری خود شهرت دارد، قرن‌ها به عنوان هسته‌ای پر رونق برای نویسندگان، ناشران و علاقه‌مندان به ادبیات عمل کرده است. در فضایی که شعر، نثر و آثار علمی رونق یافته است، مشارکت‌های ادبی ایران در داخل و خارج از آن تاثیری ماندگار داشته است. با این […]...

ادامه مطلب

سانسور، واقعیت و افسانه‌ها/ احمد فعال

اگر افسانه‌ها را نوعی میل به تسلط و مهار واقعیت تعبیر کنیم، شاید به اغراق نگفته باشیم که اغلب ما انسان‌ها میل به افسانه‌سازی داریم. باورها و اعتقادات ما نوعی افسانه‌سازی درباره‌ی امور واقعی است. نظریه‌هایی هم که در علوم انسانی یا حتی در علوم فنی و مهندسی به وجود می‌آیند، به نحوی افسانه‌سازی درباره‌ی […]...

ادامه مطلب

برخاستن روایت و هنر خاک شده/ مرتضی هامونیان

داستانی را برای ما می‌گویند و می‌خواهند آن را آن طور که گفته‌اند باور کنیم. سخن، سخن آنی است که غلبه کرده و فرضش هم این است که کسی از پیروز سوال نمی‌کند. خودش روایتش را می‌سازد، تاریخش را تعریف می‌کند و با بازتعریف هرآن‌چه هست، مفاهیم را نیز به سود خود مصادره می‌کند. او […]...

ادامه مطلب

نگاهی به قلم در برابر تیغ سانسور/ آرش چاكرى

سرکوب گفتار، نظارت سلیقه‌اى در امور فرهنگی، حذف محتوای هنری به اشکال و طرق قانونی و غیرقانونی، اجبار به بازنگری و بازنویسی، اعمال سلیقه‌ى فرهنگی در محتوای اثر، تهدید و ارعاب و هزاران واژه و سطر دیگر را، می‌توان زیر مجموعه‌ى این کلمه دانست: «سانسور»؛ چیزی که نام دیگر تمام سطرهای بالاست. ادبیات، همیشه تیرخورده‌ترین […]...

ادامه مطلب

داس سانسور جنسیتی در جهان و ایران/ الهه امانی

سازمان گزارشگران بدون مرز در روز جهانی آزادی رسانه‌ها (در ۳ ماه مه ۲۰۲۳)، گزارش مشروح سالانه‌ی خود را منتشر کرد. در این گزارش ایران، در میان ۱۸۰ کشور جهان رتبه‌ی ۱۷۷ را به دست آورد و گزارشگران بدون مرز آزادی رسانه‌ها را در ایران «نگران کننده» ارزیابی کرد. این نهاد، هم‌چنین ایران را در […]...

ادامه مطلب