آزادی اندیشه و بیان

اخرین به روز رسانی:

اکتبر ۶, ۲۰۲۵

آزادی اندیشه و بیان

امید یا هراس پس از آتش‌بس؟/ مجید شیعه‌علی

جنگ دوازده‌روزه تمام شد، اما شرایط جنگی تمام نشده است. سایه‌ی جنگ هم‌چنان بالای سر جامعه‌ی ایران است. تهدید جنگ، موشک‌باران، انفجار، ترور و عملیات سیستم‌های امنیتی اسرائیل در ایران هم‌چنان جدی است. ادامه یافتن وضعیت جنگی، ناتوانی حاکمیت در اقداماتی برای رفع این تهدید و تشدید بحران‌های سیاسی و اقتصادی پیشین شرایطی را ساخته […]...

ادامه مطلب
توسط: مجید شیعه‌علی
آگوست 23, 2025

صلح سرد به‌مثابه‌ی الگوی حکمرانی در دوران پسابحران/ مینا جوانی

پس از پایان جنگ دوازده‌روزه، وضعیت ایران به‌ظاهر وارد فازی از ثبات شده است؛ فازی که در گفتار سیاسی از آن به‌عنوان «بازدارندگی متقابل» یا «تنشِ کنترل‌شده» یاد می‌شود، اما در سطح ساختاری، نه‌تنها نشانه‌ای از بازگشت به نظم عادی نیست، بلکه حامل نوعی تداوم‌یافتگی بحران در غیابِ انفجار است. آن‌چه در این‌جا به‌ظاهر صلح […]...

ادامه مطلب
توسط: مینا جوانی
آگوست 23, 2025

«شورای دفاع» چیست و چرا تصویب و تشکیل شد؟/ سینا یوسفی

در خردادماه سال جاری، ایران شاهد یکی از کوتاه‌ترین و پرهزینه‌ترین رویارویی‌های نظامی بود که به جنگ‌ دوازده‌روزه موسوم گردید. این جنگ نه‌تنها زیرساخت‌های حیاتی ایران، از‌جمله مراکز حساس هسته‌ای و سامانه‌های پدافندی را هدف قرار داد، بلکه ضعف‌های ریشه‌دار در ساختار دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی را نیز برملا کرد و نشان داد که […]...

ادامه مطلب
توسط: سینا یوسفی
آگوست 23, 2025

ابزار جدید کنترل: قطع سیم‌کارت منتقدان/ فرشته گلی

امروزه داشتن سیم‌کارت، یکی از الزامات زندگی در دنیای دیجیتال و مجازی است و هرگونه محروم‌شدن از این حق برای هرکسی می‌تواند یک فاجعه قلمداد شود. اتحادیه‌ی بین‌المللی مخابرات (ITU) در چندین سند رسمی، به اهمیت دسترسی به ابزار ارتباطاتی به‌عنوان یک حق بشری اشاره کرده است، به‌ویژه در اعلامیه‌ی اصول اجلاس جهانی (۱) درباره‌ی […]...

ادامه مطلب
توسط: فرشته گلی
آگوست 23, 2025

حق دسترسی به اینترنت در تعلیق/ محمدهادی جعفرپور

چند‌ روز پیش از آغاز جنگ دوازده‌روزه، موضوع طبقه‌بندی اینترنت سبب شد تا برخی فعالان سیاسی و مدنی با اشاره به وعده‌ی رئیس جمهور در رفع فیلترینگ، چنین تصمیمی را مورد نقد قراردهند. اعمال چنین محدودیت‌هایی بر حقوق شهروندان، در حالی رخ می‌دهد که در ساختار سیاسی-قضایی کشور، قواعد و قوانین متنوعی تدوین و ابلاغ […]...

ادامه مطلب
توسط: محمدهادی جعفرپور
آگوست 23, 2025

قانون‌گذاری شتاب‌زده در سایه‌ی جنگ/ ندا قنبری

وقتی درباره‌ی جنگ دوازده‌روزه و پیامدهای آن، از من سوال می‌شود، ذهنم تنها به تصاویر ویرانی‌ها و صدای انفجار بمب‌ها نمی‌رود، بیش‌تر به روزهایی فکر می‌کنم که «سکوت» پس از جنگ، سنگین‌تر از هر انفجاری، سراسر کشور را در خود فروبرده بود. در همان لحظات، درست زمانی‌که انتظار آرامش پس از بحران می‌رفت، رخدادی مهم […]...

ادامه مطلب
توسط: ندا قنبری
آگوست 23, 2025

اقتدارگرایی قانونی برای کنترل اجتماعی/ نصرالله لشنی

اهمیت قانون اساسی در تاسیس و تثبیت دموکراسی یادگاری است از انقلاب آمریکا. بعد از پیروزی انقلاب آمریکا و استقلال این کشور از پادشاهی بریتانیا، انقلابیون تاکید و تمرکز ویژه‌ای بر تدوین و تنظیم قانون اساسی مبذول داشتند و تلاش کردند که با دقت و ظرافتی خاص این میثاق ملی چنان تنظیم شود که موید […]...

ادامه مطلب
توسط: نصرالله لشنی
آگوست 23, 2025

جاسوسی، ابزار کهنه‌ی نظام برای بستن دهان منتقدان/ رضا علیجانی

روی صحنه و پشت‌صحنه‌ی تصویب اصل نهم قانون اساسی در اصل نهم قانون اساسی جمهوری اسلامی آمده است: «در جمهوری اسلامی ایران، آزادی و استقلال و وحدت و تمامیت ارضی کشور از یکدیگر تفکیک‏‌ناپذیرند و حفظ آن‌ها وظیفه‌ی دولت و آحاد ملت است. هیچ فرد یا گروه یا مقامی حق ندارد به نام استفاده از […]...

ادامه مطلب
توسط: رضا علیجانی
جولای 23, 2025

ایست‌بازرسی یا کمین‌گاه مرگ؟؛ روایت تاریک‌دره‌ی همدان پس از جنگ دوازده‌روزه/ رضا هریسی

پایان جنگ دوازده‌روزه میان ایران و اسرائیل، برخلاف انتظارات عمومی، نه به صلحی شکننده بلکه به وضعیتی وهم‌انگیز و ناپایدار در داخل کشور منجر شد. در جریان این جنگ و بلافاصله پس از اعلام آتش‌بس، نیروهای امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی، اقدام به ایجاد صدها ایست بازرسی در شهرها، جاده‌ها، مناطق مرزی و نقاط حساس […]...

ادامه مطلب
توسط: رضا هریسی
جولای 23, 2025

در بازخوانی نقش رسانه‌ها در جنگ دوازده‌روزه/ مینا جوانی

در وضعیت‌های بحرانی، به‌‌خصوص در بستر منازعات نظامی، رسانه‌ها از جایگاه صرفاً انتقال‌دهنده‌ی اطلاعات فراتر می‌روند و به کنشگرانی فعال در شکل‌دهی به افکار عمومی، ساخت روایت‌های مسلط و سامان‌دهی احساسات جمعی بدل می‌شوند. جنگ دوازده‌روزه میان ایران و اسرائیل بار دیگر نشان داد که میدان نبرد، صرفاً محدود به تسلیحات و جغرافیا نیست؛ رسانه‌ها […]...

ادامه مطلب
توسط: مینا جوانی
جولای 23, 2025

وقتی جنگ دوازده‌روزه به اینترنت رسید/ فرشته گلی

اینترنت در عصر حاضر معنای روشنی دارد: ابزاری برای ارتباط سریع، بی‌واسطه و بدون سانسور میان مردم، همراه با امکان دریافت اخبار و اطلاعات دست‌اول، حتی اگر این اخبار گاهی نادرست یا گمراه‌کننده باشند. به هر حال حق دسترسی به اینترنت در حقوق بین‌الملل به‌عنوان بخشی از حقوق بشر و آزادی‌های اساسی شناخته شده است. […]...

ادامه مطلب
توسط: فرشته گلی
جولای 23, 2025

سانسور، حافظ نظم کهنه: از مشروطه تا ارشاد/ مهرداد نقیبی

سیاست سانسور و ممیزی به‌عنوان اصلی‌ترین عامل بازدارندگی در ارتقای فرهنگ، سال‌هاست با اتکا به انواع و اقسام ابزارهای موجود به زیست خود تداوم می‌بخشد و به مخالفان آزادی بیان یاری می‌رساند. امروزه مسئله‌ی سانسور دیگر به نشر کتاب و مطبوعات خلاصه نمی‌شود، بلکه تمامی عرصه‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی درگیر سانسور هستند و مجموعه‌ی […]...

ادامه مطلب
توسط: مهرداد نقیبی
ژوئن 22, 2025