چالش های زندگی افراد سالمند کوئیر/ملیکا زر
به طور کلی مسئله سالمندی و افزایش سن، پدیدهای چالش برانگیز است. اما زندگی به عنوان یک سالمند کوییر میتواند چالشهای دیگری علاوه بر چالشهای معمول افراد سالمند را به همراه داشته باشد.
در شرایطی که اقلیتهای جنسی و جنسیتی با سرکوب و فشار سیستماتیک از طرف جمهوری اسلامی مواجه هستند و در صورت اثبات رابطهی جنسی بین دو همجنس بالغ، مجازاتهایی از شلاق تا اعدام تهدیدشان میکند، فرد سالمندی را تصور کنید که علاوه بر تحمل تبعیضهای دوران سالمندی با تبعیضهایی بر اساس گرایش جنسی و هویت جنسیتیاش هم رو به رو میشود.
بر اساس آخرین سرشماری جمعیت در سال ۱۳۹۵ جمعیت سالمندان بیش از ۹.۳ درصد جمعیت ایران را تشکیل میدهد و پیشبینی می شود که شمار سالمندان در ایران در سال ۱۴۲۰ به بیش از ۲۶ میلیون نفر خواهد رسید که معادل ۲۵ درصد از کل جمعیت ایران خواهد بود.(1)
طبق آماری که سازمان بهداشت جهانی از جمعیت حدودی افراد ال.جی.بی.تی منتشر کرده است، حدود ۷ تا ۱۰ درصد از جمعیت هر کشوری را این جامعه تشکیل میدهند، بر این اساس میتوان گفت نزدیک به دو میلیون و 600 هزار شهروند سالمند ال.جی.بی.تی در سال ۱۴۲۰ خواهیم داشت.
چالشهای سالمندان و رویارویی آنها با گرایش جنسی و هویت جنسیتی
افراد با بالاتر رفتن سنشان با پدیدهی تبعیض بر اساس پیری مواجه میشوند. یکی از این چالشها توانایی افراد در رفع نیازهایشان و همچنین عدم به کارگیری آنها در امور مختلف است، افراد سالمندی که معمولا در سنین بالا متوجه گرایش جنسی و هویت جنسیتیشان میشوند و یا تصمیم به بروز آن میگیرند اغلب دارای فرزند، نوه، «عروس» و «داماد» و به طور کلی خانوادهای کامل هستند.
در این شرایط آیا بستر بروز این شناخت از خود، ممکن است؟
در شرایطی که جمهوری اسلامی ارتباط جنسی با رضایت بین دو فرد بالغ را جرم انگاری کرده است، اطلاع رسانی و آگاهسازی در این زمینه با سانسورهای شدید و اطلاعات غلط بر اساس بیماری انگاریِ گرایشهای جنسی متفاوت و پزشکینه کردن هویت ترنس رو به رو است که عمدتا باعث عدم آگاهی جامعه، به ویژه اقلیتهای جنسی و جنسیتی، در این حوزه شده است و افراد ممکن است در طول زندگی خود به این نوع شناحت از خود نرسیده و در سنین بالاتر با این شرایط مواجه شوند.
به دلیل این اطلاعات غلط، صحبت از گرایش جنسی متفاوت ممکن است هزینههای جبران ناپذیری برای فرد رقم بزند که با توجه به این که افراد سالمند معمولا به مراقبت، مامنی برای زندگی و آرامش، امکان مشارکت در امور نیازمند هستند و باید کرامت آنها حفظ شود، امکان آشکارسازی و از دست دادن خانواده و محلی امن برای این افراد بسیار سخت میشود.
ازدواجهای اجباری و تحمیل زندگی دگرجنسگرایانه (heterosexuality) به افراد که متاثر از سیستم به شدت مردسالارانه، دگرجنسگراسالارانه و همانسو جنسیتیمحور حاکم در جمهوری اسلامی است، نیز قدرت انتخاب زندگی از اقلیتهای جنسی و جنیستی سلب شده و آنها را محکوم به تحمل سالها رنج میکند.
اما آیا بستری فراهم است که این افراد در سالهایی که توانایی بروز گرایششان را پیدا میکنند، بتوانند با شرایط سابق به زندگی خود ادامه دهند؟
پذیرش و برخورد فرزندان، و بیان آن به همسر و فرزندان هم از چالشهاییست که افراد سالمند را تحت تاثیر قرار میدهد. عدم احساس امنیت و نیازمندی به مراقبت و محل زندگی از مواردیست که باعث خودداری این افراد از بروز احساسات و بیان انتخابشان است.
در پایان با توجه به شرایط عمومی سالمندان در ایران که از حقوق اولیهی خود که تامین معیشت و داشتن حقوق بازنشستگی و تضمین استفاده از سیستم سلامت و بهداشت است، محروم هستند، نتیجه میگیریم تبعیضها و خطراتی ناشی از بیان و بروز گرایش جنسی و هویت جنسیتی که افراد را تهدید میکند، عاملی بازدارنده برای زندگی سالمندان مطابق با خواستهی جنسی و عاطفیشان است و این امر با توجه به شرایط سیاسی-اجتماعی موجود در ایران و آمار رو به افزایش سالمندان حوزهی ال.جی.بی.تی میتواند به معضل حاد اجتماعی بدل شود چرا که از اساس اهتمامی برای در نظر گرفتن این افراد و چاره جویی و حمایت برای مشکلات پیش رویشان وجود ندارد.
پانوشتها:
1 – اقتصادآنلاین- کدخبر: 384792
برچسب ها
اقلیت های جنسی بازنشستگان خط صلح سالمند کوئیر سالمندان شماره 110 ماهنامه خط صلح ملیکا زر