گفتگو با دو فال‌گیری که برای خودشان فال نمی‌گیرند/ علی کلائی

فال‌بینی و فال‌گیری یکی از قدیمی‌ترین پیشه‌های بشری است. این امر، در گذشته به‌عنوان یک علم تلقی می‌شد و از حاکمان تا محکومان در یک جامعه، همه به آن باور داشتند. اما امروز در نگاه ناظران و اصحاب خرد مدرن، به امری شبه‌علم و خرافه بدل شده‌ است. امری که هنوز هم در بخشی از […]...

ادامه مطلب

خرافه در لباس خیرخواهی؛ گفتگو با یک دعانویس/ رضا دهلوی

رمالی و دعانویسی، با ادعای استفاده از قدرت‌های ماورایی یا ارائه‌ی مشاوره‌های شبه‌علمی، پدیده‌ای است که در ایران به امری بسیار رایج تبدیل شده است، به‌گونه‌ای که افراد با باورها و سطوح تحصیلی مختلف، برای حل مشکلات خود به آن‌ها مراجعه می‌کنند. این افراد، اغلب ادعا می‌کنند که توانایی دارند تا اطلاعاتی از آینده یا […]...

ادامه مطلب

نوروز و تن رنجور اقتصاد ایران؛ گفتگو با سهراب دل‌انگیزان، استاد دانشگاه/ آذر طاهرآبادی

اقتصاد ایران در ماه‌های پایانی سال ۱۴۰۳ با چالش‌های جدی مواجه شده است، چالش‌هایی که ریشه در عوامل ساختاری و تحولات اخیر دارد. تورم بالا، کاهش ارزش پول ملی و رکود اقتصادی، از جمله مسائلی هستند که مستقیماً بر قدرت خرید مردم تاثیر گذاشته‌اند. در همین زمینه و برای ریشه‌یابی علت‌های موثر در ایجاد مشکلات […]...

ادامه مطلب

سانسور چگونه کمانه می‌کند؟/ سیمین روزگرد

سانسور با هدف کنترل یک امر یا پدیده –که می‌تواند از اطلاعات و دیدگاه‌های غیرهمسو گرفته تا حتی شیوه‌های زیست و بیان فردی را دربربگیرد—، اعمال می‌شود. سانسور دولتی به کنترل و محدودسازی امر یا پدیده‌ی غیرهمسو با حکومت از طریق ابزارهای قانونی، رسانه‌ای و فناورانه، به‌منظور جلوگیری از چالش‌های سیاسی، فرهنگی یا اجتماعی و […]...

ادامه مطلب

دعانویسی: از آزادی مبادله تا کلاه‌برداری/ امین قضایی

مکاتب موجود در فلسفه‌ی حقوق درباره‌ی مشروعیت قانونی فعالیت‌هایی مانند رمالی، دعانویسی، فال‌بینی، کف‌بینی، پیشگویی، ذهن‌خوانی و کلیه‌ی خدمات مبتنی بر ادعای یک قدرت فراطبیعی، اتفاق نظری چندانی ندارند. ازیک‌سو، یک دیدگاه لیبرتارین (آزادی‌خواهانه) مدعی است تا زمانی که افراد با رغبت و اراده‌ی خود چنین خدماتی را خریداری می‌کنند و اجبار و فریبی در […]...

ادامه مطلب

چرا خرافات در ایران جان تازه‌ای گرفته است؟/ مهدی عنبری

رمالی و فال‌گیری به عنوان فعالیت‌هایی که ادعای پیش‌بینی آینده یا تفسیر وقایع را دارند، از دیرباز در جوامع مختلف وجود داشته‌اند. در ایران، باتوجه به شرایط خاص اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، این فعالیت‌ها به شکل‌های مختلفی گسترش یافته و تاثیرات عمیقی بر افراد و جامعه داشته‌اند. این مقاله تلاش می‌کند تا به طور مختصر […]...

ادامه مطلب

وقتی فال‌گیران تاس می‌اندازند و ما می‌بازیم/ پویان خوشحال

آلبرت اینشتین جمله‌ی معروفی دارد: خدا تاس نمی‌اندازد. اما اگر امروز زنده بود و نگاهی به شبکه‌های اجتماعی می‌انداخت، شاید با ناامیدی سرش را می‌تکاند و می‌گفت، به نظر می‌رسد که فالگیران و شبکه‌های اجتماعی نه‌تنها تاس می‌اندازند، بلکه دارند با آن قمار هم می‌کنند، چراکه امروزه، پیشگویی‌ها، فال‌ها و خرافات در لباس مدرن خودنمایی […]...

ادامه مطلب

از «رفع چشم‌زخم» تا «جذب فوری معشوق»/ فریبرز کلانتری

در دنیایی که علم و فناوری به‌سرعت در حال پیشرفت است، شاید عجیب به‌نظر برسد که هم‌چنان افرادی برای حل مشکلات خود به رمالان و دعانویسان مراجعه می‌کنند. با این‌حال، واقعیت این است که بسیاری از مردم، به‌ویژه در زمان ناامیدی و درماندگی، به‌دنبال راه‌حلی سریع و معجزه‌آسا هستند و همین موضوع، زمینه را برای […]...

ادامه مطلب

وقتی خرافه عقل را به بند می‌کشد/ فرشته گلی

خرافه، به باورها و اعمالی اشاره دارد که بر پایه‌ی ترس، نادانی، یا سوئتفاهم از علل طبیعی و ماورائالطبیعه –اغلب بدون پشتوانه‌ی علمی یا منطقی— شکل گرفته‌ و ممکن است به‌صورت فردی یا جمعی وجود داشته باشد. در واقع بنیان خرافات و جادو، بر ترس و جهل انسان بنا شده است. در گذشته، خرافات بخشی […]...

ادامه مطلب

وقتی امید در فنجان قهوه می‌جوشد/ علیرضا گودرزی

زن نشست و ترس در چشمانش بود به فنجان وارونه فکر می‌کرد گفت ای فرزندم! غمگین مباش! عشق سرنوشت تو است*   اجازه بدهید تمایزی قائل شوم میان مفاهیمی که مرز دقیقی با هم ندارند: فال‌گیری، کف‌بینی، رمالی و دعانویسی. هر کدام به‌شکلی مدعی است که با جهان دیگری ارتباط دارد و حقایقی را می‌گوید […]...

ادامه مطلب

رمالی در عصر دیجیتال: نقض حقوق زنان و بازتولید آسیب‌پذیری/ علی برنایی

در لابه‌لای صفحات فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی در ایران، رمالان و دعانویسان دیجیتال با هزاران دنبال‌کننده، وعده‌های رنگی از تغییر سرنوشت را به افراد درمانده، مستاصل و آسیب‌پذیر می‌دهند و در واقع «تجارت فروش رویا» راه انداخته‌اند. زنان، به‌ویژه در جوامع حاشیه‌نشین و کم‌درآمد، بیش از دیگران هدف این وعده‌ها قرار می‌گیرند. در واقع […]...

ادامه مطلب

اقتصاد جادو/ احمد علوی

رمالی و فالگیری به‌عنوان بخشی از اقتصاد غیررسمی در بسیاری از جوامع در حال توسعه، ازجمله ایران، ریشه‌های عمیقی دارد. این پدیده که در بستری از بحران‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی رشد می‌کند، نه‌تنها منجر به خروج سرمایه— اعم از سرمایه‌ی مالی، انسانی و اجتماعی— از چرخه‌ی مولد و رسمی اقتصادی می‌شود، بلکه به‌واسطه‌ی تاثیرگذاری […]...

ادامه مطلب