سیمای پایتخت از گذشته تا امروز/ رضا دهلوی

تهران در فرایند رشد ناموزن و ناهماهنگ خود از دوره‌ی صفویان به بعد، به‌ویژه از زمانی‌که از سوی آقا محمدخان قاجار به‌عنوان پایتخت ایران برگزیده شد، هرچند گاه یک‌بار، محدوده‌ی رسمی و مرزهای مشخص شهری خود را درهم پیچید و از هرسو شروع به پیش‌روی و رویندگی نمود؛ بدون این‌که مسئولان مملکتی بخواهند و یا […]...

ادامه مطلب

شهر به‌مثابه قلمرو: بازتولید نابرابری‌ها از طریق سیاست‌های فضایی در تهران/ مینا جوانی

تقسیم‌بندی مرکز و پیرامون از اساسی‌ترین سازوکارهای شکل‌دهنده به نابرابری‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در جوامع مدرن است. این تمایز که در بستر تاریخی و ساختاری بازتولید می‌شود، نه‌تنها در سیاست‌گذاری‌های کلان بلکه در کوچک‌ترین اجزای حیات شهری نیز قابل مشاهده است. تصمیم اخیر شورای شهر تهران مبنی بر محدودیت تردد خودروهای پلاک شهرستان و […]...

ادامه مطلب

مکران در تله‌ی سیاست/ محسن برهان‌زهی

چندی پیش، سخنگوی دولت اعلام کرد که دولت پزشکیان قصد دارد پایتخت را از تهران به منطقه‌ی مکران انتقال دهد و این موضوع در حال بررسی است.(۱) کشورهای زیادی در طول تاریخ بنا به دلایلی پایتخت‌های خود را تغییر داده‌اند، دلیل مهم آن‌ها افزایش جمعیت در پایتخت و توسعه متوازن در کشور بوده است. در […]...

ادامه مطلب

اندیشه‌ی انتقال احتمالی پایتخت از تهران به مکران: فرصت‌ها، چالش‌ها/ احمد علوی

ایده‌ی انتقال احتمالی پایتخت در ایران، به‌ویژه از تهران به منطقه‌ی مکران، اخیراً به دلیل چالش‌های زیست‌محیطی، تراکم جمعیتی و آسیب‌پذیری تهران در برابر بحران‌های طبیعی، مطرح شده است. این طرح با اهدافی مانند توسعه متوازن منطقه‌ای، تقویت جایگاه ژئوپلیتیک و کاهش تمرکزگرایی دنبال می‌شود. با این حال، اجرای چنین طرحی می‌تواند پیامدهای چندوجهی، از […]...

ادامه مطلب

زمین بازی انتقال پایتخت به مکران، بازیکن ندارد/ پروانه احمدی

در دی‌ماه ۱۴۰۳، سخنگوی دولت اعلام کرد که انتقال پایتخت به منطقه‌ی مکران یکی از گزینه‌های جدی در برنامه‌های کلان کشور است. این طرح  از نظر اجرایی‌شدن، به‌صورت کامل رد یا تایید نشده و به قول جعفر قائم‌پناه، معاون اجرایی رئیس‌جمهور، در خصوص پیشنهاد پایتخت شدن سواحل مکران، «این موضوع به‌عنوان یک ایده مطرح شده […]...

ادامه مطلب

مکران، پایتخت استراتژیک یا بازی با افکار عمومی؟/ فرشته گلی

موضوع انتقال پایتخت از شهری به شهر دیگر، داستانی است با سابقه‌ای طولانی. سوابق مربوط به مهم‌ترین موارد انتقال پایتخت‌‌‌ها در دنیا نشان می‌دهد، انتقال پایتخت در سال ۱۸۰۰ در آمریکا، در ۱۸۶۸ در ژاپن، در ۱۸۷۱ در ایتالیا، در ۱۹۱۲ در هند، در ۱۹۱۸ در روسیه و در ۱۹۲۳ در ترکیه به انجام رسیده […]...

ادامه مطلب

زیان‌های زیست‌محیطی انتقال پایتخت به مناطق توسعه‌نیافته/ مسعود لاهوت

فارغ از این‌که انتقال پایتخت به مکران که این روزها نقل محافل شده، آیا فعلی سازگار با محیط‌زیست و مشخصاً مطابق با اسناد بالادستی کشور –به‌ویژه سند آمایش سرزمین— است یا نه، طرح گزاره‌ای به این اهمیت، یعنی لزوم انتقال پایتخت به مکانی دیگر و ارائه‌ی پاسخ برای آن، یعنی انتقال به مکران در کسری […]...

ادامه مطلب

مشارکت‌ندادن جوامع محلی در طرح انتقال پایتخت/ سینا یوسفی

تمرکزگرایی و سانترالیسم گسترده پس از استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران، به یکی از ویژگی‌های ساختاری حکمرانی در ایران تبدیل شده است. این رویکرد متمرکز، به‌مرور زمان به ایجاد و تشدید مشکلات عمیق اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی انجامیده است. در این میان طرح‌هایی مانند انتقال پایتخت از تهران به مکران، به‌عنوان راه‌حلی ظاهری برای […]...

ادامه مطلب

مکران؛ از تاریخی کهن تا خیال پایتخت‌شدن/ مرتضی هامونیان

در آغازین ماه زمستان ۱۴۰۳، محمدرضا عارف، معاون اول رئیس دولت جدید حکومت جمهوری اسلامی، در جمع اعضای ستاد روابط اقتصادی خارجی کشور صراحتاً اعلام کرد که اگر به جمع‌بندی درخصوص انتقال پایتخت برسند، یکی از مناطقی که به‌صورتی کاملاً جدی مطرح خواهد بود، مکران است.(۱) مکران، سرزمینی در جنوب بلوچستان ایران که در تعلیقات […]...

ادامه مطلب

راه‌حل درست، توسعه بلوچستان برای بلوچ و توسط خود بلوچ است/ احمد بلوچ

بحث انتقال پایتخت ایران از تهران به سواحل مکران در بلوچستان، فراتر از یک تصمیم صرفاً اداری و عمرانی، پیامدهای عمیق فرهنگی، اجتماعی و جمعیتی برای بلوچستان خواهد داشت. این تصمیم که بدون مشارکت واقعی مردم بومی اتخاذ شده است، نه‌تنها منجر به توسعه پایدار نخواهد شد، بلکه زمینه‌ساز تغییر ترکیب جمعیتی، تشدید سیاست‌های تمرکزگرایانه، […]...

ادامه مطلب

نادیده گرفتن افکار عمومی در صدور پروانه‌ی وکالت برای «سعید مرتضوی»/ محمدهادی جعفرپور

عطف به مصوبه‌ی کانون وکلای دادگستری استان یزد با موضوع صدور پروانه‌ی وکالت برای سعید مرتضوی (قاضی و مستخدم پیشین دولت) و باتوجه به واکنش جامعه‌ی وکالت و اعتراض وکلا به عملکرد هیات مدیره‌ی کانون وکلای یزد، این مصوبه از منظر قانونی و اصول حرفه‌ای وکالت قابل بررسی است. نظر به این امر که سوابق […]...

ادامه مطلب

بحران مسکن در ایران؛ چالش‌های مستأجران و آینده‌ای نامعلوم/ دینا قالیباف

بحران مسکن در ایران به یکی از پیچیده‌ترین و بحرانی‌ترین مسائل اقتصادی و اجتماعی کشور تبدیل شده است. هرساله با افزایش نرخ تورم و نوسانات بازار، هزینه‌های مسکن نیز به‌شدت افزایش می‌یابد و دسترسی اقشار مختلف جامعه، به‌ویژه جوانان و مستاجران، به سرپناهی مناسب دشوارتر می‌شود. این گزارش، بر اساس روایت‌های چند مستاجر به بررسی […]...

ادامه مطلب