کتاب “مشارکت سیاسی طبقه کارگر در ایران” که به سیر تحولات جنبش کارگری ایران معاصر در فاصله زمانی انقلاب مشروطه تا انقلاب بهمن 57 اختصاص دارد، توسط افشین حبیب زاده نوشته شده است. نویسنده این کتاب، عضو شورای مرکزی حزب اسلامی کار، دارای مدرک دکترای علوم سیاسی، مدرس دانشگاه و از موسسان و مدیران خبرگزاری کار ایران، ایلنا، است. آقای حبیب زاده در دوره چهارم شورای شهر تهران به عنوان عضو علی البدل حضور داشته و در حال حاضر نیز به عنوان نماینده پنجمین دوره شورای شهر تهران در کمیسیون عمران و حمل و نقل فعال است.

این کتاب چهار بخش اصلی دارد: “تمهیدات نظری”، “جنبش کارگری از آغاز تا انقلاب اسلامی”، “مشارکت سیاسی طبقه کارگر پس از انقلاب اسلامی” و “طبقه کارگر و بی تفاوتی سیاسی”.

در کتاب مذکور پس از طرح موضوع، مفاهیم و مبانی نظری بحث، وضعیت طبقه کارگر ایران از لحاظ اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در دوران قبل از انقلاب و نقش این طبقه در انقلاب مورد بررسی قرار گرفته است. سپس سعی شده که به مشارکت سیاسی طبقه کارگر ایران در دوران پس از انقلاب تا سال 1384 پرداخته شود. در این بخش نویسنده سعی دارد نشان دهد که چرا طبقه کارگر ایران در طول سال های پس از انقلاب نتوانست به یک نیروی سیاسی موثر تبدیل شود و عملاً با گذشت زمان، مشارکت سیاسی اش در این دوره ضعیف تر شد.

در بخش نخست این کتاب می خوانیم: “تقارن آغاز جنبش کارگری در ‌ایران با انقلاب مشروطه موضوعی قابل تامل است و به نظر می رسد اندیشه هایی که توانست پایه های انقلابی بر اساس افزایش نقش مردم در تعیین سرنوشت آنان را بنا نهد، از سوی دیگر بیداری طبقه کارگر را در پی داشت. طبقه کارگر احساس می کرد با افزایش نقش خود در تصمیم گیری ها و سیاستگذاری ها خواهد توانست منافع خود را تامین نماید. لذا به دنبال یافتن راهکارهای مشارکت در زندگی سیاسی بود. انقلاب مشروطه توانست این توانایی را به طبقه کارگر بدهد که به خودآگاهی برسند. این نتیجه منطقی اندیشیدن در خصوص رهایی از مشکلات طبقه کارگر و یا هر گروه و قشر دیگر است. مشارکت در زندگی سیاسی می توانست منافع اقتصادی و اجتماعی طبقه کارگر را تامین نماید”.

نویسنده در این کتاب، علاوه بر بحث های نظری، با ارائه آمارهای دقیق به تحلیل شرایطی که منجر به رشد قراردادهای موقت و حضور پیمانکاران در بازار کار ایران شد نیز می پردازد: “واردات کشور از 5/16 میلیارد دلار در سال 1368 به 3/22 میلیارد دلار در سال 1369 و 9/30 میلیارد دلار در سال 1370 افزایش می یابد که نهایتاً موجب تعطیلی کارخانه ها و بیکاری کارگران گردید”.

مشارکت سیاسی طبقه کارگر در ایران، که با بحثی درباره بی تفاوتی سیاسی طبقه کارگر در ده های اخیر به پایان می رسد، خصوصاً با توجه به کمبود منابع نظری در رابطه با طبقه کارگر ایران به دلیل سانسورهای موجود، کتابی است ارزشمند که خواندن آن خالی از لطف نیست.

نام کتاب: مشارکت سیاسی طبقه کارگر در ایران

نویسنده: افشین حبیب زاده

زمان انتشار: 1387

ناشر: کویر