کتاب “سرطان اجتماعی فساد”، تالیف “فرامرز رفیع پور” است. دکتر فرامرز رفیع پور را که بیش‌تر علاقه‌مندان به مباحث جامعه شناسى در ایران مى‌شناسند، استاد جامعه شناسى دانشگاه شهید بهشتى و از برجسته‌ترین جامعه شناسان سالیان اخیر است و از او با عنوان پروفسور یاد می‌شود. وی عضو فرهنگستان علوم است و در سال ۱۳۸۹ به عنوان چهره‌ی ماندگار جامعه‌شناسی برگزیده شد.

در این کتاب که از حیث ساختاری مانند بسیاری از کتاب‌های دیگر دکتر رفیع پور و هم‌چنین تخصص ایشان، شکلی پژوهشی دارد، معضل فساد از منظر جامعه شناسانه بررسی و فساد در نظام اداری و جامعه‌ی ایرانی تشریح شده است. نویسنده در شش فصل کتاب سوالاتی از قبیل: “فساد چیست؟”، “علل پیدایش فساد چیست؟”، “آیا در ایران چنین پدیده‌ای وجود دارد و اگر وجود دارد پیشینه‌ی آن مربوط به چه زمانی است؟” را مطرح و به دنبال پرسش‌هایی برای آن‌هاست.

فصل اول کتاب سرطان اجتماعی فساد، مربوط به طرح مسئله‌ی فساد و تاکید بر پیامدهای حاصل از آن است. در فصل دوم، چهارچوب نظری آورده می‌شود تا بر اساس این چهارچوب، مسئله مورد واکاوی قرار گیرد و ضمن تعریف فساد، عوامل موثر بر آن به خصوص در ایران مورد بررسی قرار گرفته می‌شود. فصل سوم مربوط به روش بررسی است که شامل یک جامعه‌ی آماری در قالب 584 نفر که 455 نفر از ایشان شهروندان عادی و باقی شاغل در نظام اداری هستند(کارمندان و مدیران در سطوح مختلف سازمان‌های وزارت جهاد کشاورزی، وزارت بهداشت و بنیاد امور ایثارگران(، می‌شود. در فصل بعد، وجود فساد در ایران مورد تاکید قرار داده شده و پیشینه‌ی آن بررسی می‌گردد. به علاوه نویسنده در همین فصل و با استناد به گزارش‌های رسانه‌ها، موارد فساد در ایران امروز را)فساد در بخش دولتی، در بخش کنترل کننده و در بخش خصوصی) بررسی می‌نماید. در فصل پنجم، موارد برگزیده‌ی فساد(به طور ویژه مورد شهرام جزایری) شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفته شده است. فصل ششم و آخر نیز به نتیجه‌گیری اختصاص دارد.

در فصل آخر این کتاب می‌خوانیم: “فساد یک سرطان اجتماعی است که مبارزه با آن به جراحی‌های عمیق و اقدامات مختلف، متعدد و هماهنگ نیاز دارد. برخورد با مفاسد اجتماعی باید بسیار قوی و همه جانبه باشد، در غیر این صورت تاثیر معکوس می‌گذارد… برای مقابله با فساد باید ابتدا چند شرط مهیا شود: عزم راسخ، محاسبه‌ی دقیق، داشتن یک مدل جامع برای اداره‌ی جامعه، اجرای قاطع و بدون کم‌ترین مسامحه، پذیرش درد”.

این اثر علی‌رغم این‌که 10 سال پیش تالیف شده و با همان رویکرد محافظه کارانه‌ی دکتر رفیع پور نیز عجین شده است، اما به گواه برخی جامعه شناسان اولین کتابی است که در این حوزه نوشته شده و از این حیث، اهمیت به‌سزایی دارد؛ در واقع نویسنده با این کتاب عرصه‌ی جدیدی را برای حوزه‌ی جامعه شناسی گشوده است.

نام کتاب: سرطان اجتماعی فساد

نویسنده: فرامرز رفیع‌ پور

ناشر: شرکت سهامی انتشار

تاریخ نشر: چاپ اول – 1386