در این روزها که واژه‌ی پناهنده، پناهجو و گاه آواره در سطر تیتر تمامی رسانه‌های دنیا نامی آشنا بر خود گرفته است، معرفی کوتاهی درخصوص کتاب “حقوق پناهندگی”، می‌تواند نشان از اهمیت آگاهی از حقوق اولیه و انسانی هر پناهنده باشد.

کتاب حقوق پناهندگی، به زبان فارسی و به نوشتار دکتر ابراهیم موسی‌زاده، دانشیار دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران به همراه رزیتا کهریزی، دانشجوی ارشد حقوق بین الملل دانشگاه شهید بهشتی به تالیف در آمده و به دنبال تبین و تحلیل حقوقی کنوانسیون “حقوق پناهندگان ” و اسناد و منابع مرتبط با آن کنوانسیون و حقوق پناهندگان شکل گرفته است.

نویسندگان این کتاب در فصل اول آن به معرفی کلی پناهنده و تعریف آن در مجامع بین المللی پرداخته‌اند و ما شاهد توضیح کاملی از تعاریف مربوط به پناهندگی با توجه به کنوانسیون حقوق پناهندگان هستیم. هم‌چنین در این فصل با تعیین حدود تعاریف به مفهوم و مبانی مرتبط به آن نیز خواهیم رسید.

نویسندگان جهت معرفی هرچه بیش‌تر تعاریف حقوقی به منابع حقوق پناهندگی و مبنای تاریخی و اخلاقی آن نیز پرداخته‌اند.

این کتاب در فصل دوم خود به بررسی موضوع اسلام و پناهندگی و تعاریف حقوق پناهندگی در اسلام پرداخته است. نویسندگان به جنبه‌های تاریخی گذری زده‌اند و به محتوای بحث براساس آن‌چه رخ داده است، استناد می‌کنند.

کتاب موجود که در سه فصل تالیف و گردآوری شده است در فصل آخر به شاه کلید گفتار کتاب منتهی می‌شود. نویسندگان این فصل را به محتوای اصلی حقوق پناهندگی در نظام نوین ختم کرده‌اند. در این فصل ابتدا به اصول ماهوی و شکلی حاکم بر این حقوق، شامل اعلامی بودن، حمایتی بودن، منع اعاده و وحدت خانواده اشاره کرده است.

به باور نویسندگان یکی از مسائل بسیار مهمی که در این کتاب به آن اشاره شده است موضوع میثاق‌های بین المللی و هم‌چنین کنوانسیون مربوط به وضعیت حقوق پناهندگان است.

لازم به یادآوری است که کنوانسیون مربوط به وضعیت حقوق پناهندگان در جلسه‌ی ویژه‌ی سازمان ملل متحد در تاریخ ۲۸ ژوئیه ۱۹۵۱ به تصویب رسید و در تاریخ ۲۲ آوریل ۱۹۵۴ به اجرا در آمد. این کنوانسیون در ابتدا به پناهندگان اروپایی پس از جنگ جهانی دوم محدود می‌شد که با به تصویب رسیدن معاهده‌ی ۱۹۶۷ محدودیت‌های جغرافیایی و زمانی آن برداشته شد و محدوده‌ی فعالیت‌های کنوانسیون توسعه یافت. دانمارک اولین کشوری بود که این معاهده را در تاریخ ۴ دسامبر ۱۹۵۲ به تصویب رساند.

نام کتاب: حقوق پناهندگی

نویسندگان: ابراهیم موسی زاده و رزیتا کهریزی

ناشر: مجد

تاریخ چاپ: فروردین ماه 1394