آیا تواب می‌تواند به شکنجه‌گر بدل شود؟/ منیره برادران

پرسش این است: آیا تواب می‌تواند به شکنجه‌گر بدل شود؟ اما شاید مناسب‌تر آن باشد که پرسش را به همدستی «تواب» با «شکنجه‌گر» تغییر دهیم: آیا تواب می‌تواند همدست شکنجه‌گر شود؟ «شکنجه‌گر واقعی» با تبدیل قربانی به‌طعمه‌ی خود، اطاعت مطلق زندانی را به‌دست می‌آورد، اما هیچ­گاه حاضر به واگذاری جایگاه «مقدس» شکنجه‌گری خود نیست. پیش […]...

ادامه مطلب

نگاهی به نقض حقوق زندانیان با اجرایی شدن شیوه‌نامه‌ی احراز توبه/ قاسم بعدی

توبه، یک اصطلاح دینی در ادیان مختلف، هم‌چنین اسلام است که هدف آن «بازاجتماعی» کردن شخص مجرم و جلوگیری از «انگ‌زنی» جامعه به فرد مجرم است. این‌ دستور دینی مبتنی بر بازسازی شخصیت «گناهگار» با اظهار ندامت و پشیمانی پنهانی است اما در نظام‌های ایدئولوژیک عموماً از این دستورالعمل، نه با هدف «بزه‌پوشی»، بلکه در […]...

ادامه مطلب

«توبه» یا «بازاجتماعی» شدن؟/ احمد علوی

اوایل تیرماه سال جاری، رئیس قوه‌ی قضاییه‌ی جمهوری اسلامی، شیوه‌نامه‌ی احراز توبه را در ۹ ماده ابلاغ نمود. این شیوه‌نامه در راستای اجرای مواد ۱۱۴ تا ۱۱۹ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و بند «ج» ماده‌ی ۲۴ آیین‌نامه‌ی اجرایی سازمان زندان‌ها تدوین شده‌ است. در ماده‌ی نخست، این شیوه‌نامه‌ توبه را «حالتی نفسانی توصیف می‌کند» […]...

ادامه مطلب

اثرات فردی، فرهنگی و اجتماعی توبه/ کاظم علمداری

حدود سیصد سال پیش، فرانسوا ولتر، از فیلسوفان نامدار عصر روشنگری، اعتقاد داشت: «باید بین گناه و جرم تفاوت قائل شد». کافی است به مواد ۱۱۴ تا ۱۱۹ قانون مجازات اسلامی که در سال ۱۳۹۲ به تصویب رسید و شیوه‌نامه‌ی احراز توبه که اخیراً از سوی رئیس قوه‌ی قضاییه ابلاغ شده، نگاه کنیم و آن‌ها […]...

ادامه مطلب

واردکردن موضوع فقهی توبه به حقوق؛ آری یا نه؟/ علیرضا گودرزی

شیوه‌نامه، توبه را حالتی نفسانی از توجه و بازگشت انسان به سوی خدا پس از ارتکاب جرم تعریف می‌کند که پیامد آن ندامت، اصلاح و ترک رفتار و سعی در جبران خسارت است. این تعاریف البته بار حقوقی مشخصی ندارد. توبه می‌تواند در مورد گناهانی باشد که جنبه‌ی مجرمانه ندارد، مانند ترک نماز یا قطع […]...

ادامه مطلب

حاکمیت قانون یا حاکمیت ایمان؟/ احسان حقی

قانون یکی از مهم‌ترین بایسته‌های تشکیل و دستیابی به جامعه‌ی مدنی است. ابتنای امور بر قانون و پاسداری از حریم قانون به عنوان تبلور اراده‌ی عموم مردم، ضامن بقائ و مایه ثبات این‌چنین جامعه‌ای است. مجموعه‌ی این ویژگی‌ها –به ‌علاوه‌ی برخی ویژگی‌های دیگر— که از آن به «حاکمیت قانون» تعبیر می‌شود، ذات و جوهر تغییرناپذیر […]...

ادامه مطلب

سویه‌های ایدئولوژیک «شیوه‌نامه‌ی احراز توبه»/ سینا یوسفی

حکومت‌های ایدئولوژیک برای بقا همواره سعی می‌کنند تمامی ابعاد حاکمیتی را تحت سیطره‌ی اصول عقیدتی و ایدئولوژی خود قرار دهند و نظام کیفری و سیستم قضایی نیز از این موضوع مستثنی نیست. در واقع می‌توان گفت ایدئولوژی حکومت‌ها نه‌تنها تعیین‌کننده‌ی قوانین کیفری و نحوه‌ی اجرای آن‌هاست، بلکه بر کلیت نظام قضایی و حتی فرهنگ عمومی […]...

ادامه مطلب

بازسازی «دادگاه افکار عمومی» در برابر «تواب‌سازی»/ امین قضایی

مطلب حاضر به رویکرد فعالین حقوق بشر در قبال فرآیند اعتراف‌گیری اجباری و تواب‌سازی در اسارتگاه‌های حکام مستبد اختصاص دارد. این‌که چگونه فرد اسیر مجبور به ابراز توبه و ندامت می‌شود تا جایی که حتی به آرمان‌ها و ارزش‌های خود پشت کرده و ارزش‌ها و ایدئولوژی اسارتگر خود را می‌پذیرد و به این ترتیب حتی […]...

ادامه مطلب

عفو عمومی بهمن ۱۴۰۱ و توبه در وکیل‌آباد/ مجید شیعه‌علی

هر کدام از ما روایت‌های بسیاری از توبه در بازداشتگاه‌ها و زندان‌های سیاسی در دهه‌ی شصت شنیده‌ایم. روایت‌های تلخی که در بسیاری موارد فرد را در بین مرگ و توبه قرار می‌داد. چنان‌که در خصوص اعدام‌های سال۶۷ بسیار شنیده‌ایم بر سر موضع ماندن یا نماندن معیار «اعدام شدن» یا «زنده ماندن» کسانی شده بود که […]...

ادامه مطلب

پد بهداشتی در زندان: فشار و شرم/ آتنا دائمی

عادت ماهیانه یا همان پریود، بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی ما زنان است. بنا به دلایل گوناگون ممکن است خونریزی‌های ماهانه‌ی ما شدید یا ضعیف باشد، امکان دارد زمانش طولانی‌تر بشود و در برخی موارد تا ۱۰ روز هم طول بکشد، یا در موقعیت استرس و فشار روانی و حتی تغییر فصل، زنان در ماه دو […]...

ادامه مطلب

باید نبایدهای زنان زندانی؛ در گفتگو با عالیه شکربیگی/ پدرام تحسینی

با مراجعه به آمار متوجه خواهیم شد که تعداد محکومان زن در دادگاه‌ها و متعاقباً جمعیت زنان زندانی در حال رشد است، با این‌ حال کم‌تر به مسائل و مشکلات آنان در هنگام بازگشت به جامعه توجه شده است. غفلت از این موضوع پر اهمیت، همواره بر نگرانی پیرامون سلامت روان این افراد، احتمال بزهکاری […]...

ادامه مطلب

نیره توکلی: زنان به طور مضاعف جرم‌انگاری می‌شوند/ علی کلائی

تبعیض‌ها علیه زنان در اشکال و وضعیت‌های مختلف در کشور دیده می‌شود اما گویی وقتی کار به زندان و زنان متهم و مجرم می‌رسد، این تبعیضات مضاعف می‌گردد. به همین دلیل و برای بررسی این مسئله از دیدگاه جامعه‌شناختی، ماهنامه‌ی خط صلح به سراغ نیره توکلی، جامعه‌شناس و پژوهشگر حوزه‌ی مطالعات زنان رفت تا از […]...

ادامه مطلب