مرتضی اسماعیل‌پور

کتاب “شبکه‌های اجتماعی مجازی و سرمایه‌های اجتماعی” نوشته‌ی محمدرضا حقیقی است. ایشان هم‌چنین کتاب و مقالات دیگری در خصوص شبکه‌های اجتماعی مجازی و نقش رسانه‌های جمعی بر متقاعد سازی افکار عمومی منتشر کرده است. از جمله آثار وی را می‌توان به “افکار عمومی نوین” با مقدمه‌ی پرفسور یحیی کمالی پور اشاره کرد. محمدرضا حقیقی مدرس دانشگاه و پژوهشگر علوم ارتباطات و دارای دکترای علوم ارتباطات است.

کتاب مورد اشاره تلاش دارد در 33 عنوان، مفاهیم حوزه‌ی شبکه‌ی دوره‌ی اجتماعی مجازی و سرمایه‌ی اجتماعی را به بررسی و واکاوی بپردازد. می‌توان این کتاب را در سه بخش مجزا مطالعه کرد. نویسنده این کتاب در مرحله‌ی اول تلاش دارد جامعه‌ی جهانی را به عنوان جامعه‌ی پیشرو به سمت و سوی دهکده‌ی جهانی معرفی کند. وی سپس به سراغ نیازهای دهکده‌ی جهانی می‌رود و در آخر نقش شبکه‌های اجتماعی را موثر می‌داند. ایشان هم‌چنین نقش رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی را در متقاعد سازی افکار عمومی مهم دانسته است.

در پیش درآمد این کتاب، نویسنده مخاطب را با مسائل عرصه‌های مرتبط با شبکه‌های اجتماعی از جمله سیاست، فرهنگ، اقتصاد و به خصوص امنیت آشنا می‌کند. وی به طور کلی جهان امروز را در معرض دگرگونی و حرکت به سمت و سوی “دهکده‌ی واحد” و در هم ریختن نظام‌ها و سازمان‌های ملی قرار داده است. این در حالی است که ایشان عرصه‌های تحت شعاع جامعه را وابسته به فاکتورها، عوامل و اسباب موثر در حوزه‌ی شبکه‌های اجتماعی می‌داند. وی نقش رسانه‌های ارتباط جمعی و به ویژه شبکه‌ی اجتماعی مجازی در عصر حاضر را نقشی عمده و مهم در عرصه‌ی تغییر و تحولات اجتماعی دانسته است.

این نویسنده در بخش دوم از کتاب خود به موضوع “عصر اطلاعات و ارتباطات” وارد می‌شود و رسانه‌ها را به عنوان تسخیرکنندگان می‌داند. وی یکی از کارکردهای ویژه‌ی رسانه‌ها و به وِیژه شبکه‌ی اجتماعی مجازی را اطلاع رسانی و پوشش خبری دانسته است که همین امر موجب حوادث و تحولات جهانی است. وی هم‌چنین اشاره می‌کند که نظریه پردازان ارتباطات معتقدند امروز جهان در دست کسی است که رسانه‌ها را در اختیار دارد. وی نقش عمده‌ی رسانه‌ها در شکل دهی به افکار عمومی را به همین دلیل بسط و اشاره می‌دارد. وی سه ویژگی فرا زمانی، فرا مکانی و سرعت را از خصیصه‌های شبکه‌های اجتماعی می‌داند.

عنوان‌های کتاب شامل جامعه‌ی اطلاعاتی، زیرساخت‌های جامعه‌ی اطلاعاتی، ارتباطات و جهانی شدن، سواد اطلاعاتی، دولت الکترونیک و رسانه‌های اجتماعی، سرمایه‌ی اجتماعی و نظریه‌های آن و فرهنگ و تمدن، خرده فرهنگ، عناصر فرهنگی، عوامل موثر بر فرهنگ، فرهنگ ملی، نظریه منابع اجتماعی و سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی است.

نام کتاب: شبکه‌های اجتماعی مجازی و سرمایه‌های اجتماعی

نویسنده: محمدرضا حقیقی

ناشر: مشق شب

چاپ اول: پاییز سال 1392