آخرین به روز رسانی چهارشنبه, نوامبر 22, 2023
27 سپتامبر 2017 editor آزادی اندیشه و بیان, معرفی کتاب ۰
زنده یاد احمد قابل، مجتهد نواندیش، سال های زیادی را در زندان سپری کرد و سرانجام بر اثر فشارها و مسائل ناشی از دوران حبس، بیمار شد و به دیار باقی شتافت. احمد قابل که گواهی اجتهاد خود را از آیت الله منتظری دریافت کرده بود، پرچمدار شریعت عقلانی با نگاهی درون دینی و نوآور در چهارچوب اجتهاد سنتی شد، بحث های جدیدی مطرح کرد و باب هایی تازه گشود که برای دین و فقه پژوهشان از هر زاویه ای، می تواند بسیار مفید و کارا باشد.
احمد قابل در راستای این نگاه فقهی خود چندین کتاب تدوین کرد که از جمله آن ها می توان به کتابی به نام “احکام جزایی در شریعت محمدی” اشاره کرد. این کتاب که محصول سال ها پژوهش وی در حوزه فقه جزا است، در تیرماه ۱۳۹۲ و به دلیل عدم امکان انتشار در داخل کشور، به صورت اینترنتی توسط انتشاراتی هم نام پایگاه اطلاع رسانی او (شریعت عقلانی)، در ۳۴۲ صفحه منتشر شد.
این کتاب که جلد دهم از مجموعه آثار احمد قابل است از سه بخش و یک پیوست تشکیل شده است.
بخش اول آن مقالات کوتاهی است که در حوزه مسائلی چون “قضاوت”، “اصل برائت”، “قتل افراد مهدور الدم”، “بازداشت موقت” و “اعتراف گیری نامشروع” نگاشته شده است.
احمد قابل در بخش دوم، عنوان کلی “ارتداد” را به بحث گذاشته است و پس از ذکر مقدمه ای، مباحثی چون “حق حیات”، “غیر ارادی بودن عقیده”، “ارتداد در قرآن”، “کفر”، “جحد و انکار” و “شک” را مورد بررسی قرار داده و پس از آن در دو دسته به نقل و بررسی روایاتی در این خصوص پرداخته است. وی در ادامه این بخش با عنوان “هر غیر مومن یا غیر مسلمانی، کافر نیست”، به بحث در حوزه کفر پرداخته و بعد بحث را به مسئله “شرک” نیز تسری داده است. وی در ادامه، بحث “مقابله به مثل” را مطرح کرده و به طرح نظر خود و هم چنین بررسی نظر استادش آیت الله منتظری در خصوص ارتداد پرداخته و با سه عنوان “گسترده اجتهاد”، “فطرت” و “حق در فقه” و بررسی این حوزه، به این بخش پایان داده است.
نویسنده کتاب “احکام جزایی در شریعت محمدی” اما در بخش سوم و در واقع بخش پایانی کتاب، به طرح مسئله “رجم” پرداخته و با “بررسی حکم رجم”، به “رجم در لغت عرب” و “پیشینه حکم رجم” می پردازد. او در ادامه با طرح و بحث بر مسئله “ادعای نزول آیه رجم” به نقد آن می پردازد و در این جا مسئله “نسخ” را نیز مطرح می کند. در پایان این بخش نیز با “بررسی حکم رجم در روایات”، به نقد و طرح مباحث مربوط به آن ها می پردازد.
اما این کتاب بخش پیوست هایی نیز دارد که نشان می دهد نویسنده و هم چنین ناشر و تدوین کننده کتاب، به بحث به صورت متکلم وحده اعتقادی ندارد و به نقدها بها می دهد. پیوست های این کتاب فصل نقدهاست و خواننده می تواند نقدهای “مهدی خلجی” و “حسن رضایی” را در این بخش بخواند و بعد با دانستن مدعای نویسنده و محورهای نقد ناقدان، خود را به درک و دریافت از مباحث طرح شده در این کتاب دست بزند.
نقد و نقادی حوزه ای است که در میان اندیشه ورزان ایرانی کمیاب است و کم تر اندیشه ورزی است که به نقد صاحبان نظر، بهایی در این حد بدهد. شاید بتوان این کتاب را از این جهت نیز سرآمد دانست؛ دستکم برای کسانی که به بحث هایی در این حوزه علاقه دارند.
نام کتاب: احکام جزایی در شریعت محمدی
نویسنده: احمد قابل
زمان انتشار: تیرماه ۱۳۹۲
ناشر: شریعت عقلانی
23 ژوئن 2014 ۹
12 ماهپیش