
خطرناک ترین وضعیت برای روزنامه نگاران در دهه های اخیر
سوم ماه می، روز جهانی آزادی رسانه های خبری بود. امسال، وضعیت آزادی رسانه های خبری به طور ویژه ای دهشناک است. روزنامه نگاران و خبرنگاران، به دلیل انجام شغلشان با زندانی شدن، ربوده شدن و مرگ روبه رو هستند. در روز جهانی آزادی رسانه های خبری، به میزان کمی در این زمینه آزادی وجود دارد که بتوان از آن صحبت کرد. گزارشات منتشر شده چندین سازمان مربوطه، حاکی از آن است که این وضعیت در دهه های گذشته، خطرناک ترین حالت برای خبرنگاران و روزنامه نگاران می باشد.
جوئل سایمون، مدیر اجرایی کمیته ی حمایت از روزنامه نگاران (سی پی جِی)، می گوید: “متاسفانه، واقعا چیز زیادی برای جشن گرفتن در این روز نداریم. اگر به آمارها نگاه کنید، اساساً این بدترین وضعیت برای روزنامه نگاران در تاریخ ِ سی پی جِی است. شاهد رکورد در تعداد روزنامه نگاران زندانی [در جهان] هستیم.”
این آمار شاملِ اوستروسکی از وایس نیوز در اوکراین و سه خبرنگار شبکه ی الجزیره در مصر نیز می شود. و صدها مورد دیگر (۲۱۱ مورد تا اول دسامبر ۲۰۱۳) که به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفته اند. به مناسبت روز جهانی آزادی رسانه های خبری، کمیته ی حمایت از روزنامه نگاران، به ۱۰ روزنامه نگار زندانی در کشورهایی چون اریتره، چین و ایران پرداخت که با اتهامات “ضد حکومتی” (و یا بدون هیچ اتهامی) سال هاست در زندان اند.
کمیته ی حمایت از روزنامه نگاران، تنها سازمانی نیست که در مورد خطرناک تر شدن دنیا برای روزنامه نگاران هشدار می دهد. “خانه ی آزادی” در گزارشِ ۲۰۱۴ آزادی رسانه های خبری، خاطر نشان کرد: “آزادی جهانی رسانه های خبری به پایین ترین پله در دهه ی گذشته سقوط کرده است.” گزارشگران بدون مرز می گوید شاخص کشته شدن روزنامه نگاران و خبرنگاران در سال ۲۰۱۳، “بسیار بالا” بوده است؛ به علاوه ی ۱۲۹ درصد رشد در آمار ربودن روزنامه نگاران. این سازمان، در گزارش سالیانه ی شاخص آزادی رسانه های خبری جهان، تاکید می کند در کشورهای حامی دموکراسی نیز گرایشی به وجود آمده که امنیت ملی، [بهانه ای] برای محدود کردن آزادی اطلاعات، استفاده می شود. مبادا کسی فکر کند ایالات متحده ی امریکا، فانوس دریایی درخشانی برای آزادی رسانه های خبری به حساب می آید. امریکا نسبت به سال گذشته، ۱۴ پله سقوط کرده و از رتبه ی ۳۲ به ۴۶ تنزل یافته است. گزارشگران بدون مرز در مورد امریکا می نویسد: “افشاگر، دشمن است”.
سایمون می گوید، در حال حاضر، در میان خطرناک ترین کشورها برای روزنامه نگاران می توان از سوریه (با کشته شدن ۲۸ خبرنگار در سال ۲۰۱۳، و دو تن در سال جاری)، اکراین (چندین خبرنگار در درگیری های اخیر، ربوده شده و مورد حمله قرار گرفته اند و یکی هم ابتدای امسال کشته شده است) و پاکستان (کشوری نزدیک به رکورد کامل معافیت از مجازات در مورد قتل روزنامه نگاران) نام برد. سایمون اشاره می کند که پیشرفت کوچکی صورت گرفته، پاکستان اخیراً شش مرد را محاکمه کرد که در سال ۲۰۱۱ یک روزنامه نگار را به قتل رسانده بودند. در کلمبیا، میزان خشونت علیه رسانه های خبری، به طور چشم گیری کاهش یافته است. اما این پیشرفت ها تنها در کشورهایی صورت گرفته که خواهان همکاری برای آن هستند.
سایمون می افزاید: “دولت هایی که تشخیص می دهند، این موضوع مشکل آن هاست، می توان با آن ها همکاری کرد و ما شاهد پیشرفت در زمان این رویداد هستیم. اما کشورهای زیادی در دنیا هستند که به هیچ وجه همکاری نمی کنند، این موضوع را به عنوان یک امر مهم تلقی نکرده و به کار روزنامه نگاران احترام نمی گذارند.”
هدف از روز جهانی آزادی رسانه های خبری ، یادآوری این مهم به همگان است که یک رسانه ی واقعاً آزاد و مستقل چقدر مهم است، تا بنگریم و ببینیم با آن رسانه چگونه رفتار می شود، تا از اعضای رسانه ای که به دلیل کارشان، در حال حاضر شکنجه و آزار و اذیت می شوند، حمایت کنیم. از قضا، روز جهانی آزادی رسانه های خبری امسال، با تاریخ دادگاه رفتن سه خبرنگار الجزیره در مصر مصادف شد که از ماه دسامبر گذشته در زندان هستند. سایمون امیدوار بود که این روز، روز آزادی آن ها نیز خواهد بود.
سایمون در این باره گفت: “اگر در این روز آزاد نشوند، وارونگی تاسف باری خواهد بود.”
…قاضی روز جهانی آزادی رسانه های خبری را به آن ها تبریک گفت و با درخواست وثیقه شان مخالفت و آن ها را دوباره به زندان برگرداند.
ماهنامه شماره ۳۷